سخن نخست
جبهه فرهنگ
امام خمینی(ره) درباره راه پیشرفت و توسعه کشور فرموده‌اند: «راه اصلاح یک مملکت، اصلاح فرهنگ آن مملکت است.» فرهنگ به رفتار اجتماعی و فردی انسان جهت و شکل و محتوا می‌بخشد، از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، مثل شبکه شریان‌ها و وریدها، تمام بخش‌های عمومی و خصوصی جامعه را در بر می‌گیرد، در طول زمان ـ آرام آرام ـ تمام افراد جامعه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد و می‌تواند باعث تحرک و پویش یا جمود و رکود جامعه شود؛ یعنی می‌تواند وسیله حفظ آزادی و استقلال جامعه باشد یا وسایل سقوط و انحطاط آن را فراهم آورد. فرهنگ سرنوشت نهایی جامعه را رقم می‌زند؛ در نتیجه، راه تغییر سرنوشت یک جامعه، تغییر فرهنگ آن است.
ولی فرهنگ چگونه تغییر می‌کند؟ در نگرش امام خمینی(ره) رسانه‌ها ـ به‌ویژه صداوسیما ـ در این زمینه نقش اصلی دارند. به نظر امام(ره) اگر رادیو و تلویزیون اصلاح شود، کشور اصلاح می‌شود. ایشان فرموده‌اند: «رادیو تلویزیون می‌تواند یک مملکت را اصلاح کند و می‌تواند به فساد بکشد.» معنی دیگر این عبارت آن است که رادیو تلویزیون می‌تواند بر فرهنگ عمومی تأثیر برگشت‌ناپذیری به‌جا بگذارد. دقیقاً به همین دلیل است که امام(ره) در تاریخ ۳۱/۲/۱۳۵۹ فرمودند: «من همیشه از این رادیو تلویزیون نگرانی داشته‌ام.»
مقام معظم رهبری نیز در فرصت‌های گوناگون در مورد اهمیت فرهنگ و نقش رسانه‌ها ـ به ویژه صداوسیما ـ در آن سخن گفته‌اند و از این رهگذر، چهار اصطلاح مهم در ادبیات ارتباطی پدیدار شده‌است:
نخست «مهندسی فرهنگی» که به معنی سنجش و ارزیابی عناصر فرهنگی با شاخص شش‌وجهی ارزش‌های سرشتی و حفظ عناصر مفید و اصلاح یا طرد عناصر ناسالم و مضر است.
دوم «تهاجم فرهنگی» که به معنی حمله به نظام ارزش‌های اجتماعی و ترویج عناصر فرهنگی ناسالم، به منظور رانش جامعه به سوی ضعف، جهل، زشتی، ظلم، کینه و رکود است.
سوم، «شبیخون فرهنگی» است. اگر تهاجم فرهنگی از محیط بیرون به سوی نظام ارزش‌های اجتماعی صورت می‌گیرد، «شبیخون فرهنگی» می‌تواند از درون و از سنگر رسانه‌های خودی صورت پذیرد. فیلم‌ها و سریال‌هایی که در آن‌ها تفرقه و تعارض و جهالت و زشتی و جمود تبلیغ شود، مصداق بارز شبیخون فرهنگی است. عوامل شبیخون فرهنگی می‌کوشند تا عمل خود را برای مدیران فرهنگی توجیه کنند؛ مثلاً می‌گویند ما زشتی‌ها را نشان می‌دهیم تا مردم بدانند خوبی خوب است، ولی آن‌ها می‌توانند حقیقتاً در پی ترویج زشتی‌ها باشند.
عوامل شبیخون فرهنگی کار عوامل تهاجم فرهنگی را تکمیل می‌کنند؛ هر دو دسته یک هدف مشخص دارند و آن، از بین بردن فرهنگ اسلامی از طریق تخریب محتوای آن، به منظور روبه‌رو ساختن انقلاب اسلامی با شکست است.
چهارمین اصطلاح که مقام معظم رهبری مطرح فرموده اند، «ناتوی فرهنگی» است. اگر «ناتوی نظامی» از ارتش‌های کشورهای عضو پیمان ناتو تشکیل شده، ناتوی فرهنگی از بخش بین‌الملل رسانه‌های کشورهای عضو پیمان ناتو یا از رسانه‌هایی شکل گرفته که با پول و طرح و مأموریت تعیین شده توسط این کشورها به وجود آمده‌اند ـ مانند سرویس جهانی بی.بی.سی، سی.ان.ان، الجزیره و ده‌ها رسانه ریز و درشت دیگر.
پیروزی در دفاع مقدس پیروزی در جبهه جهاد اصغر بود، ولی پیروزی در «جبهه فرهنگ» پیروزی در جبهه جهاد اکبر است که عزم و اراده و اخلاص و ایثار بیشتری را می‌طلبد و افزون بر تمام این‌ها، آگاهی بیشتری را.