- مسئله اوّل امروز، مسئله توقیف نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز است.
به گزارش «تابناک»؛ خبرگزاری فرانسه به نقل از دفتر نخست وزیر انگلیس گزارش داد، کابینه دولت لندن، روز دوشنبه درباره نفتکش توقیف شده این کشور در خلیج فارس نشست اضطراری برگزار خواهد کرد؛ ریاست این جلسه بر عهده ترزا می نخست وزیر مستعفی انگلیس است.
این نشست یک روز قبل از انتخاب نخست وزیر جدید در روز سه شنبه و کناره گیری ترزا می برگزار خواهد شد.
یک سخنگوی دفتر نخست وزیری انگلیس به خبرگزاری فرانسه گفته، چیزی که ما از وزرا و مقامات دیگر فهمیدیم، این است که در این نشست درباره حفظ امنیت کشتیرانی در خلیج فارس بحث خواهد شد.
«آلیسون کینگ»، سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس روز یکشنبه گفته بود، تشدید تنش‌ها در خلیح فارس به نفع هیچ کسی نیست.
وی که با شبکه «اسکای‌نیوز» عربی مصاحبه می‌کرد، گفته: «لندن کلیه گزینه‌ها برای پاسخ به تهران به دلیل توقیف نفتکش انگلیسی را بررسی خواهد کرد».
جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس نیز از احتمال اعمال تحریم علیه ایران در پاسخ به توقیف نفتکش انگلیسی خبر داده است. با این حال فیلیپ هاموند وزیر دارایی این کشور گفته معلوم نیست اصلا تحریمی وجود داشته باشد که بتوان آن را علیه ایران اعمال کرد یا نه.
نیروی دریای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز جمعه به درخواست سازمان بنادر و کشتیرانی ایران یک نفتکش انگلیسی را در نزدیکی تنگه هرمز توقیف کرد.
ایران دلیل توقیف این نفتکش را خاموش کردن تمام سیستم‌های مکانیابی، برخورد با یک لنج تجاری، عدم پاسخگویی به هشدارهای و دستورهای مقامات کشتیرانی کشورمان و در نهایت عبور از مسیر مخالف برای ورود به تنگه هرمز عنوان کرد.
آنچه مهم است این است که رسانه های غربی به پیروی از بازیگران سیاسی غرب توقیف نفتکش انگلیسی را موجب از دست رفتن امنیت در خلیج فارس می دانند در حالیکه بیش از دو هفته پیش نفتکش حامل نفت ایران در نزدیکی تنگه جبل الطارق بوسیله ارتش انگلیس توقیف شد ولی انگلستان به دلیل تهدید امنیّت کشتیرانی در آبراههای بین المللی مورد سرزنش بازیگران سیاسی و تبلیغاتی غرب قرار نگرفت. نکته دیگر مسئله تنش آفرینی بوسیله توقیف نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز است ولی کوچکترین اشاره ای به تنش آفرینی بوسیله توقیف نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل الطارق نمی شود. نکته سوّم تهدید انگلیس به بررسی کلیّه گزینه هاست و این بدان معنی است که انگلیس آماده است وارد یک مرحله جدید برای برخورد با دولت های مستقل، دموکراتیک و آزادیخواه در منطقه خاورمیانه شود آن هم بخاطر بحرانی که خود آغاز کننده آن بوده است.
- مسئل دوّم امروز اعلام آغاز استقرار نیروهای نظامی آمریکا در عربستان است.
شبکه تلویزیونی «الجزیره»، بامداد امروز گزارش داد، ارتش آمریکا استقرار صدها سرباز، جنگنده و سامانه‌های موشکی در پایگاه «شاهزاده سلطان» در نزدیکی ریاض را بعد از موافقت پادشاه سعودی با استقبال از نیروهای آمریکایی در عربستان آغاز کرده است. این اقدام از ترس تقابل نظامی در سایه تنش‌های فزاینده میان تهران و واشنگتن و حملات مداوم انصارالله انجام می‌شود.
شبکه تلویزیونی «ان‌بی‌سی» آمریکا نیز روز گذشته اعلام کرد، عملا شماری نیروی آمریکایی در پایگاه مذکور مستقر شده‌اند و تعداد آنها بعد از رسیدن اسکادران هوایی آمریکا به پایگاه بیش از ۵۰۰ تن خواهد شد.
واقعیّت این است که دولت سعودی از متحدان اصلی غرب و اسرائیل در منطقه خاورمیانه است و سالانه میلیارد ها دلار خرید تجهیزات نظامی از آمریکا می کند وبدین ترتیب پولی که از طریق فروش روزانه ده میلیون بشگه نفت تحصیل می کند را به صنایع نظامی آمریکا تزریق می نماید.
این خریدهای سنگین نظامی ایجاب می کند تا هزارن مستشار و کارشناس و آموزشگر نظامی از سال ها قبل در عربستان مستقر باشند. امری که بر کارشناسان سیاسی و نظامی پوشیده نیست.
از طرف دیگر جنگ عربستان علیه یمن موجب شده تا همکاری عملیاتی نزدیکی بین فرماندهان نظامی عربستان و آمریکا و انگلیس وفرانسه و حتی اسرائیل وجود داشته باشد. سقوط یک فروند جت جنگی اسرائیل در یمن این امر را بیش از گذشته آشکار کرد. سابقه حضور شرکت نظامی بلاک واتر که در تعامل با وزارت دفاع آمریکا عمل می کند در جنگ یمن نکته دیگری است که نباید آن را از نظر دور داشت. بنابراین از دیر باز هزاران نفر از مأموران نظامی آمریکا و متحدانش در عربستان حضور داشته اند پس چه عاملی سبب شده تا خبر استقرار پانصد نظامی جدید در عربستان برجسته شود؟
بنظر می رسد برجسته سازی این خبر بیشتر جنبه روانی داشته باشد تا نظامی. غرب می داند که عربستان سعودی با شکست داعش در سوریه و عراق بسیار تضعیف شده است و مدارس تربیت تروریست در شبه قاره هند و افغانستان مثل گذشته قادر به جذب نیروهای جدید نیستند و زمام داران سعودی اگرچه از وهابیّت عبور کرده و رو به سکولاریسم آورده اند ولی در این چرخش سیاسی اعتماد به نفس خود را از دست داده اند وغرب باید به آنها اطمینان دهد که همچنان مثل گذشته از موجودات رژیم سعودی دفاع می کند.
اهمیّت این مسئله موقعی روشن می شود که توجه داشته باشیم که:
الف: جنگ یمن وارد پنجمین سال خود شده و در این مدّت طولانی عربستان قادر نشده رژیم مورد نظر خودش را در یمن برسرکار آورد و علیرغم بمبارانهای سنگین مردم یمن و محاصره اقتصادی، نظامی و سیاسی این کشور، دولت آشتی ملّی یمن که مورد حمایت مردم این کشور است به موفقیّت های جدیدی دسترسی پیدا کرده و امروز رهبر انقلاب اسلامی یمن محبوبیت چشمگیری در یمن و حتی آفریقای شمال شرقی دارد و یکی از دلگرمی های مردم سودان در جریان جنبش اجتماعی خود سید عبد المک حوثی در یمن بعنوان یک الگوی مترقی اسلامی است.
در صورت پیروزی انقلاب اسلامی در سودان، دولت جدید سودان سی هزار سرباز سودانی که امروز بنفع رژیم سعودی با یمن می جنگند را فراخواهد خواند. انگیزه ای در میان مردم عربستان برای جنگ با مردم یمن وجود ندارد. در این شرایط تنها گزینه باقی مانده برای غرب اعزام نیروی نظامی بیشتر به عربستان برای حفظ رژیم سعودی است. نکته ای که از چشم مقامات مسئول در یمن مخفی نمانده است.
محمد عبدالسلام، سخنگوی جنبش انصارالله یمن استقبال ریاض از استقرار ۵۰۰ نظامی آمریکایی در خاک عربستان را به سخره گرفت و اظهار داشت، سعودی‌ها در شرایطی به آمریکا و انگلیس تکیه می‌کنند که نمی‌دانند چگونه از باتلاق یمن خارج شوند.
سخنگوی جنبش انصارالله یمن در صفحه فیسبوک خود به توافق جدید ریاض و واشنگتن درباره حضور نیروهای آمریکایی در عربستان واکنش نشان داد و نوشت: «ریاض در باتلاق یمن گیر کرده است و نمی داند چگونه باید از آن خارج شود. به همین دلیل، از اعزام ۵۰۰ نظامی آمریکایی به عربستان استقبال می‌کند و به خاطر جلب حمایت آمریکا و انگلیس به بقای نظامیان خارجی تن می‌دهد.
عبدالسلام با اشاره تلویحی به ایران افزود: چقدر فاصله است بین عربستان و کشور مستقلی که به تنهایی و با صلابت و اقتدار در برابر قدرت‌های استکباری جهان می‌ایستد.
در این شرایط جان بولتون مشاور امنیتی اقای ترامپ برای گفتگو درباره مسائل مختلف از جمله تنش در منطقه خلیج فارس راهی ژاپن و کره جنوبی شده است او در یکم و دوم مرداد در سئول با مقامات کره جنوبی گفتگو خواهد کرد. این سفر سیاسی نشاندهنده کاهش نقش کشور های متحد آمریکا در خاورمیانه است کشور هائی نظیر اردن عربستان و مصر. احتمالاً جان بولتون در ژاپن و کره جنوبی بیشتر درباره روابط اقتصادی این کشور ها با جمهوری اسلامی ایران گفتگو خواهد کرد ولی نتیجه ای که در منطقه رقم می خورد ناشی از نفوذ اقتصادی کشورهای آسیای شرقی در این منطقه نیست بلکه ناشی از رشد مطالبات سیاسی و تکامل اجتماعی مردم این منطقه است.
نویسنده: محمد حسن زورق