در تعالیم اسلام از اقدام به کمک برای محرومین و مستضعفین، به عنوان جهاد فی سبیل الله یاد شده است. قرآن کریم در آیه ۵۷ سوره نساء مسلمانان را خطاب قرار داده و از آنان میخواهد که در راه رهایی و آزادی مستضعفان به مبارزه با مستکبران و ظالمان بپردازند: «چرا در راه خدا و مستضعفان از مرد و زن و کودک پیکار نمیکنید. کسانی که میگویند: خداوندا ما را از این سرزمین که مردمش ستمکارند رهاییبخش و از جانب خود برای ما بیچارگان یار و یاوری معین بفرما.»[۱]. همچنین در قرآن کریم، طبق آیهی «اگر گروهی(مؤمنان مهاجر) به خاطر حفظ دین و آئین شان از شما یاری طلب کنند، بر شما لازم است که به یاری آنان بشتابید.»[۲]، و نیز آیه ۲۵ سوره صافات[۳] و آیات ۳۹-۴۱ سوره شوری[۴]، یاری رساندن به مستضعفان و مظلومان از تکالیف دینی مسلمین معرفی شده است.[۵]
امام خمینی(ره) معتقدند که دین اسلام حامی مستضعفان و محرومین جامعه است[۶]: «آنکه به حال مستمندان و ضعفا بیشتر عنایت دارد تا به حال دیگران، آنکه طرفدار مستضعفین است، آن رژیمی که میخواهد مستضعفین را از قید و بند آن گرفتاریها بیرون بیاورد، آن اسلام است..»[۷]. ایشان به پیروی از تعالیم اسلام، خود را موظف به حمایت از مستضعفان میدانستند و همواره حمایت خود را از قیامهای مستضعفین در برابر مستکبران در هر نقطه از جهان اعلام میکردند. به عنوان نمونه، در پیامی خطاب به جنبشهای آزادیبخش جهان در تاریخ ۴/۹/۱۳۵۸ اینگونه بیان فرمودند: «ما باید از مستضعفان جهان پشتیبانی کنیم زیرا اسلام پشتیبان تمام مستضعفان جهان است.»[۸]. همچنین، امام در تاریخ ۹/۱۲/۱۳۶۶ خطاب به اعضای شورای مرکزی حزب الله لبنان تصریح نمودند: «جمهوری اسلامی ایران هم در کنار شما و در کنار همهی مسلمانان، بلکه در کنار همهی مستضعفان جهان خواهد بود.»[۹]. از این رو، حمایت از مستضعفان به عنوان یکی از اصول سیاست خارجی در اصل ۱۵۴ قانون اساسی در قالب حمایت از مبارزه حقطلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان متجلی شده است.[۱۰]
اسلام ناب محمدی(ص) یک جریان حقیقی برای مقابله با استکبار و مستکبرین است و به هیچ عنوان سازش و مدارا با مستکبرین را نمی پذیرد. در نقطه مقابل، اسلام آمریکایی در باطن حامی مستکبرین هستند، زیرا منافع مادی اسلام آمریکایی با قدرت های استکباری گره خورده است و همانگونه که امام خمینی بارها به آن اشاره داشته اند، در مواقع زیادی اسلام آمریکایی توسط دشمنان انقلاب اسلامی تغذیه فکری و مالی می شوند و پیوندی استراتژیک میان آن ها برقرار است. امام خمینی(ره) معتقد است یکی از مهمترین ویژگی های اسلام ناب محمدی در حکومت های اسلامی، صیانت و حفاظت از حقوق مستضعفین به عنوان ولی نعمتان نظام اسلامی است و حاکم اسلامی باید همواره با مستکبرین و ظالمین مبارزه نماید تا حقوق وکرامت انسانی امت مورد تعرض قرار نگیرد. لاجرم، حمایت مستضعفین و دشمنی با مستکبرین نیز مصداق عملی اسلام ناب در اندیشه امام خمینی(ره) می باشد.
[۱] . وما لکم لاتقاتلون فی سبیل الله و المستضعفین من الرجال و النساء والولدان، الذین یقولون ربنا اخرجنا من هذه القریه الظالم اهلها و اجعل لنا من لدنک ولیّاً و اجعل لنا من لدنک نصیرا.
[۲] . ِانِ اسْتَنْصَرُوکُمْ فِی الدِّینِ فَعَلَیْکُمُ النَّصْرُ.
[۳] . ما لکم لا تناصرون.
[۴] . و الذین إذا أصابهم البغی هم ینتصرون و جزاؤ سیئهٍ سیئهٍ مثلها فمن عفا و أصلح فاؤلئک ما علیهم من سبیل إنما السبیل علی الذین یظلمون الناس و یبغون فی الارض بغیر الحق اولئک لهم عذابً ألیمً.
[۵] . عباسعلی عمید زنجانی و محمدمهدی توکلی، «مبانی دینی اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، پیشین، ص۲۲۴٫
[۶] . سیدمحمدصادق حسینی، درآمدی بر اسلام ناب، پیشین، ص ۱۴۱٫
[۷] . صحیفه امام، جلد ۲۰، ص ۳۱۹٫
[۸] . با تلخیص: صحیفه امام، جلد ۱۲، ص۲۰۲، توصیههای سیزده گانه به مسلمانان به مناسبت فرارسیدن سال نو، ۱/۱/۱۳۵۹٫
[۹] . صحیفه امام، جلد۲۰، ص۴۸۶٫
[۱۰] . ابراهیم ولیپور، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: مهکامه، چاپ دوم،۱۳۸۷، ص ۱۰۰٫