علیقلی ایمانی نایب رئیس بنیاد توانمندسازی گندمکاران در گفتوگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره دستاوردهای چهل سالگی انقلاب در حوزه تولید گندم اظهار کرد: اگرچه آمار دقیقی از سطح زیر کشت گندم در سالهای قبل از انقلاب در دسترس نیست، اما برآوردها آن است که مجموع سطوح زراعی قبل از انقلاب ۹ میلیون هکتار بوده، درحالیکه هم اکنون این سطوح به ۱۱.۷ میلیون هکتار رسیده است.
وی با اشاره به اینکه در سالهای قبل از انقلاب کشاورزی معیشتی بوده است، افزود: براین اساس یک مقدار از سطوح را به کشت محصولات از جمله گندم اختصاص میدادند و مجددا پس از یک تا دو سال تنفس به زمین، محصول دیگری در آن کشت میکردند، به همین دلیل سطوح کشت گندم و عملکرد بسیار پایین بوده است.
ایمانی با اشاره به اینکه میزان بذر تولیدی قبل از انقلاب بسیار کم بوده است، گفت: در سالهای قبل از انقلاب اکثر کشاورزان از بذور مصرفی استفاده میکردند، در حالیکه هم اکنون میزان تولید بذر نسبت به سال ۵۷ بیش از ۲۰ برابر رشد کرده است.
نایب رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران، میزان کنونی رقم بذر در کشور را ۳۵۰ نوع اعلام کرد و افزود: هم اکنون انواع بذور گندم از استاندارهای بین المللی برخوردار است، در حالیکه در سالهای قبل از انقلاب به هیچ عنوان بذور گندم استاندارد نبودند.
بیشتر بخوانید: افزایش ۱۱ برابری ظرفیت تولید برق طی ۴۰ سال گذشته/ رتبه اول ایران در صنعت برق خاورمیانه
وی طی مقایسهای نسبت به درآمد کشاورزان در سالهای قبل و بعد از انقلاب بیان کرد: با توجه به آنکه در سالهای قبل از انقلاب، منابع مورد نیاز کشور تنها از طریق فروش نفت تأمین میشد و تنها وارد کننده محصولات کشاورزی و غذایی مورد نیاز کشور بودیم، از این رو درآمد فعلی کشاورزان قابل قیاس با سالهای قبل از انقلاب نیست، چرا که در آن زمان بیشتر درآمد کشاورزان دهستانی بود.
در آمد ناخالص ملی در بخش کشاورزی به بالای ۱۵ درصد رسید/ تولید گندم به ۱۳ میلیون تن رسید
این مقام مسئول ادامه داد: درآمد ناخالص ملی در بخش کشاورزی در سالهای ۵۶ و ۵۷ حدود ۹ درصد بود، در حالیکه هم اکنون علی رغم رشد ۳ برابری جمعیت به بیش از ۱۵ درصد رسیده است.
وی با اشاره به اینکه در سالهای قبل از انقلاب بخش کشاورزی به دلیل آنکه دولتها تنها مصرف کننده بودند، مورد توجه قرار نمیگرفت، اظهار کرد: این درحالی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دست اندرکاران به ویژه رهبر کبیر انقلاب توجه جدی به بخش کشاورزی به منظور رفع بیکاری روستاییان و بی نیازی به کشورهای بیگانه داشتند.
به گفته ایمانی، در سالهای قبل از انقلاب، روستاییان برای کسب شغل به شهرها مهاجرت کردند به طوریکه روستاها خالی از سکنه شد و مجددا با پیروزی انقلاب و توجه به بخش کشاورزی، روستاییان به داخل روستاها بازگشتند و در نهایت برای آنها استقلال اقتصادی ایجاد شد.
نایب رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران از توسعه روستاها و شکلگیری عمران روستایی در سالهای بعد از انقلاب بیان کرد: تمامی این عوامل منجر به رشد محصولات کشاورزی و بی نیازی از واردات بسیاری از محصولات همچون گندم شد، چرا که تمام کشاورزانی که به عنوان کارگر در شهرها کار میکردند پس از پیروزی انقلاب به سبب حمایت حاکمیت و ایجاد درمانگاه، مدرسه، آب، برق، گاز و غیره در روستاها، مجددا به روستاها بازگشتند و به امر کشاورزی مشغول شدند.
وی از رشد ۳ برابری تولید گندم نسبت به سال ۵۷ خبر داد و گفت: هم اکنون تولید گندم به رقمی بالغ بر ۱۳ میلیون تن رسیده است و با وجود این کشور به طور کامل از واردات این محصول بی نیاز است.
ایمانی ادامه داد: علی رغم رشد ۳ برابری جمعیت نسبت به سالهای قبل از انقلاب، نه تنها در تأمین بسیاری از محصولات همچون گندم، شیر، گوشت، لبنیات و بسیاری از محصولات باغی و زراعی خودکفا شدیم، بلکه به سبب مازاد محصول بر نیاز کشور در بازارهای هدف حرفی برای گفتن داریم.
خرید تضمینی گندم یکی دیگر از دستاوردهای مهم سالهای بعد از انقلاب/ ایران در تولید گندم خودکفاست
نایب رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران، خرید تضمینی محصولات کشاورزی از جمله گندم را یکی از دستاوردهای مهم انقلاب برشمرد و افزود: دولت علاوه بر تأمین به موقع نهادههای مورد نیاز، اعطای تسهیلات و پرداخت خسارت کشاورزان، خرید تضمینی محصول را اجرا کرد تا چنانچه بازار محصول تولیدی کشاورزان را خریداری نکرد، دولت با نرخ مصوب محصول تولیدکنندگان را خریداری و از زیان آنها جلوگیری کند.
ایمانی مجموع تولید محصولات کشاورزی در سالهای قبل از انقلاب را ۲۵ میلیون تن اعلام کرد و گفت: این درحالی است که سالانه حدود ۱۲۰ میلیون تن محصولات غذایی و کشاورزی در کشور تولید میشود و این امر نشان میدهد که با وجود جمعیت بالای ۸۰ میلیون نفر، ضریب امنیت غذایی در کشور افزایش یافته است به طوریکه بیش از ۹۰ درصد غذای مورد نیاز در داخل تولید میشود.
این مقام مسئول درباره آخرین وضعیت واردات گندم در سالهای قبل از انقلاب بیان کرد: در سالهای قبل از انقلاب مجموع تولید گندم کشور حدود ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تن بود که با وجود جمعیت ۳۰ میلیون نفری، بیش از یک میلیون تن گندم وارد کشور میشد، ناگفته نماند که میزان واردات گندم در سالهای بعد از انقلاب در برخی مواقع به ۷ میلیون تن رسیده بود.
ایمانی با بیان اینکه واردات گندم پس از سالهای انقلاب به مرور کاهش یافت، اظهار کرد: در اوایل انقلاب پس از ثبات سیاسی و اقتصادی، حاکمیت به این فکر افتاد که میتواند در تولید محصولات استراتژیک کشاورزی از جمله گندم خودکفا شود که خوشبختانه در سال ۸۳ برای نخستین بار خودکفایی در تولید گندم محقق شد و پس از گذشت چند سال به دلیل سوءمدیریت و خشکسالی حاکم بر کشور مجددا تا روی کار آمدن دولت تدبیر و امید واردکننده گندم شدیم.
وی ادامه داد: با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از تولید داخل، مجددا در دولت تدبیر و امید در تولید گندم خودکفا شدیم به طوریکه هم اکنون حتی یک کیلو گندم برای تأمین نیاز کشور وارد نمیشود.
نایب رئیس بنیاد توانمندسازی گندمکاران درباره آخرین وضعیت صادرات گندم پس از پیروزی انقلاب اسلامی بیان کرد: با توجه به تفاوت چشمگیر نرخ گندم داخلی با بازارهای جهانی، صادرات این محصول صرفه اقتصادی نداشت و سیاست وزارت جهاد کشاورزی بر آن است که با ایجاد توازن تنها به اندازه نیاز کشور گندم در داخل تولید شود.
ایمانی کاهش سطح زیر کشت و افزایش عملکرد در واحد سطح را یکی از فاکتورهای مثبت در سالهای بعد از انقلاب دانست و گفت: قبل از دولت تدبیر و امید سطح زیر کشت گندم ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار بود که هم اکنون سطح گندم به ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار کاهش یافته است، چرا که با افزایش عملکرد در واحد سطح، مابقی سطوح آزاد شده به کشت دیگر محصولات وارداتی اختصاص داده شد.
به گفته وی، با بکارگیری تولید بذرهای مقاوم به خشکی، تغییر سیستم خاک ورزی، تقویت حفظ رطوبت خاک، آموزش کشاورزان، تغییر در زمان کاشت و استفاده از آب سبز توانستیم علی رغم شرایط سخت اقلیمی در تولید گندم برای سومین سال متوالی خودکفا باشیم.
نایب رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران، ادامه داد: باتوجه به آنکه سطح زیر کشت گندم در سال زراعی ۹۷-۹۸ همانند مدت مشابه سال قبل است، پیشبینی میشود که برای چهارمین سال متوالی در تولید گندم خودکفا شویم.
صادرات گندم ایران به مهد پاستای دنیا/ کیفیت گندم تولیدی قابل قیاس با سالهای قبل از انقلاب نیست
ایمانی با اشاره به اینکه هم اکنون تمامی ارقام گندم از استانداردهای بین المللی برخوردار است، افزود: در شرایط فعلی، ارقام گندم از استاندارد بین المللی لازم از نظر کیفیت، گلوتن، رنگ و مسائل خبازی برخوردار است به طوریکه گندم دوروم مازاد بر نیاز کشور به ایتالیا مهد پاستای دنیا صادر میشود.
وی با اشاره به اینکه کیفیت گندم تولیدی با سالهای قبل از انقلاب قابل قیاس نیست، بیان کرد: هم اکنون واریتههای مختلف گندم کشور مطابق با استاندارهای روز دنیاست، در حالیکه در سالهای قبل از انقلاب به دلیل عدم توجه به بخش کشاورزی، تنها یک رقم گندم، سالها در مزارع به صورت بذور خود مصرفی استفاده میشد که این امر در کاهش کیفیت گندم بسیار تأثیرگذار بود.
نایب رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران، تلاش محققان بر روی استاندارد بذور را امری موثر در کاهش سطح زیر کشت و افزایش عملکرد در واحد سطح اعلام کرد.
ایمانی با اشاره به اینکه در سالهای قبل از انقلاب گندمکاران درآمدی از محل فروش گندم نداشتند، بیان کرد: در سالهای قبل از انقلاب به دلیل معیشتی بودن کشاورزی، گندمکاران در اکثر نقاط کشور به شکل سنتی پس از تبدیل گندم به آرد، نان طبخ میکردند، از این رو درآمدی از این محل نداشتند، این درحالی است که هم اکنون کشاورزان از محل فروش گندم، درآمد کسب میکنند.
بهبود وضعیت ماشین آلات کشاورزی طی ۴۰ سال اخیر/ ضرورت احیای مجدد تخصیص اعتبار به طرح خوداتکایی گندم
ایمانی با اشاره به اینکه توسعه مکانیزاسیون و ماشین آلات در بخش زراعت گندم پس از انقلاب یکی دیگر از دستاوردهای مهم این حوزه به شمار میرود، گفت: در سالهای قبل از انقلاب یک روستای دارای ۳ هزار هکتار زمین، تنها ۳ دستگاه تراکتور داشت، درحالیکه هم اکنون به ازای هر ۵ هکتار یک تراکتور و کمباین و انواع وسایل مختلف کشاورزی وجود دارد که این امر بیانگر بهبود ماشین آلات کشاورزی طی سالهای پس از انقلاب است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه در گذشته تسهیلات بانکی تنها در اختیار فئودالها و سرمایهگذاران بزرگ قرار میگرفت، اظهار کرد: این درحالی است که امروز دولتها خط اعتباری جداگانه به بخش مکانیزاسیون و انواع وسایل مکانیزه در بهره وری نهادهها و استفاده بهینه از منابع آب و خاک با قیمت پایینتر از مصوب شورای پول و اعتبار قرار میدهند.
وی از توسعه چشمگیر مکانیزاسیون در بخش کشاورزی خبر داد و گفت: توسعه مکانیزاسیون در حوزه گندم منجر به کاهش ضایعات و ریزش در زمان برداشت و افزایش درآمد گندمکاران شده است.
به گفته ایمانی، توسعه مکانیزاسیون و ماشین آلات در زیر بخشهای مختلف کشاورزی از جمله حوزه زراعت گندم به این معنا نیست که تمامی مشکلات گندمکاران به طور صددرصد مرتفع شده است، چرا که به دلیل تغییر روزمره فناوری و پیشرفت علم مسئولان ذیربط باید تلاش بیشتری کنند تا روزبهروز کشاورزی مدرن در کشور افزایش یابد به طوریکه علاوه بر تامین نیاز کشور بتوان در بازارهای اروپایی حرفی برای گفتن داشت.
نایب رئیس بنیاد توانمند سازی گندمکاران، درباره آخرین وضعیت ضایعات بخش کشاورزی افزود: براساس آخرین گزارش فائو، ضایعات بخش کشاورزی از مزرعه تا سفره در زیر بخشهای مختلف کشاورزی ۲۵ تا ۳۰ میلیون تن اعلام شده است که با جلوگیری از این حجم از ضایعات به سهولت میتوان غذای ۹ میلیون نفر را تأمین کرد.
وی در پایان با اشاره به اینکه اتفاقات مثبتی طی سالهای بعد از انقلاب در حوزه گندم رخ داده است، بیان کرد: با استمرار حمایتهای مسئولان دولتی از این محصول استراتژیک انتظار میرود که طرح خوداتکایی گندم پایدار بماند. ناگفته نماند که تا سال ۹۴ اعتباراتی برای طرح خوداتکایی داشتیم به طوریکه مجلس ردیف اعتباری مشخص برای این طرح به تصویب رسانده بود که متاسفانه ازسال ۹۴ به بعد قطع شده است. بنده به نمایندگی از جامعه گندمکاران کشور تقاضا داریم که برای استمرار طرح خوداتکایی و حمایت از کشاورزان مجددا ردیف اعتباری خوداتکایی گندم در کشور احیا شود تا عملکردها در واحد سطح افزایش یابد تا بتوانیم با کاهش سطح زیرکشت، سطوح مازاد به محصولاتی که در آن واردکننده هستیم، اختصاص یابد.