مقدمه
وقتی عربستان و امارات در ۲۸ اسفند سال ۱۳۹۳ تجاوز نظامی به یمن را اغاز کردند هرگز فکر نمی کردند این جنگ ۶ سال به طول می انجامد و همه هست و نیست عربستان را بر باد می دهد. با وجود اینکه عربستان و امارات در این جنگ به پیشرفته ترین تسلیحات غربی بخصوص امریکایی و انگلیسی مجهز بودند اما مقاومت بی سابقه مردم یمن و حمایت همه جانبه آن ها از دولت مردمی به رهبری انصارالله همه معادلات و محاسبات نظامی را به هم زد و یمن را به ویتنام عربستان تبدیل کرد . با اینحال جنگ یمن بزرگترین فاجعه انسانی را در جهان بعد از پایان جنگ جهانی دوم رقم زده است و متجاوزان سعودی و اماراتی و همچنین فروشندگان تسلیحات بزرگترین جنایات جنگی را در این جنگ مرتکب شده اند اما تاکنون تحت پیگرد قضایی قرار نگرفته اند. در واقع یکی از ابعاد تراژدی جنگ یمن فجایع انسانی ناشی از آن است که یا مجامع جهانی و غربی در قبال آن با بی تفاوتی برخورد کرده اند و در مواردی هم که گاه و بیگاه به انتشار گزارش دست زده اند رسانه های غربی به دلیل تاثیرپذیری از دلارهای سعودی و اماراتی در قبال آن گفتمان سازی نکرده اند و لذا بخش عمده ای از بار اطلاع رسانی در جنگ یمن بر دوش رسانه های یمنی و همپیمانان آن قرار داشته است.
فجایع انسانی :
شبکه تلویزیونی المیادین:
سازمان های بین المللی هشدار دادند بیش از دو میلیون کودک یمنی زیر پنج سال, سال جاری میلادی به سوء تغذیه مبتلا می شوند و صدها هزار نفر از این کودکان به علت کمبود کمک های انسانی جان خود را از دست خواهند داد.
این سازمان ها پیش بینی کردند چهارصد هزار کودک از این دو میلیون کودک به سوء تغذیه شدید مبتلا شوند که ممکن است در صورت معالجه نشدن فوری به مرگ آنها منجر شود.
سازمان های بین المللی همچنین پیش بینی کردند در طول سال جاری بیش از یک میلیون زن باردار یمنی نیز از سوء تغذیه شدید رنج خواهند برد.
العالم:
نهادهای وابسته به سازمان ملل اعلام کردند نیمی از کودکان زیر پنج سال یمنی امسال با سوء تغذیه دست به گریبان خواهند بود و ممکن است صدها هزار تن از این کودکان به سبب کمبود کمک های انسانی در نتیجه جنگ در این کشور، جان خود را از دست بدهند. این نهادها اعلام کردند آمار کودکان مبتلا به سوء تغذیه در مقایسه با سال گذشته ۲۲ درصد افزایش نشان می دهد. این نهادها همچنین هشدار دادند بیش از یک میلیون زن باردار یا زنانی که نوزاد شیرخوار دارند امسال به سوء تغذیه دچار خواهند شد.
مالک السامرائی گزارشگر العالم گفت: بر اساس گزارش های سازمان ملل، جنگ ویرانگر امارات عربی متحده و عربستان سعودی و متحدان غربی آنها علیه ملت یمن, این کشور را با شدیدترین بحران انسانی در جهان روبرو کرده است. در این جنگ دهها هزار نفر کشته و میلیون ها نفر نیز آواره شده اند و مردم این کشور در آستانه بحران گرسنگی قرار دارند. سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل ”فائو“, صندوق کودکان سازمان ملل ”یونیسف“, برنامه جهانی غذا و نیز سازمان جهانی بهداشت در گزارش خود هشدار دادند سوء تغذیه شدید حدود دو میلیون و سیصد هزار کودک یمنی را تهدید می کند. این سازمان ها همچنین هشدار دادند نیمی از کودکان یمنی زیر پنج سال امسال در کشوری که با فاجعه جنگ و شیوع ویروس کرونا روبروست، با سوء تغذیه دست به گریبان خواهند بود و ممکن است چهارصد هزار تن از آنها به سبب کمبود کمک های انسانی جان خود را از دست بدهند. این سازمان ها همچنین هشدار دادند هر روز که می گذرد تعدادی از کودکان یمنی جان خود را از دست می دهند. این نهادها اعلام کردند سازمان های انسانی به منابع پیش بینی شده و دسترسی آسان به گروه های مردمی نیاز دارند. این نهادها در گزارش خود پیش بینی کردند آمار کودکان یمنی مبتلا به سوء تغذیه شدید در مقایسه با سال گذشته ۲۲ درصد افزایش پیدا کند. این گزارش اعلام کرد صنعا، عدن، تعز و الحدیده بیش از دیگر مناطق آسیب دیده اند.
فرانس پرس:
بنابراعلام سازمان ملل متحد، درگیری که این کشور فقیر اما با موقعیت جغرافیایی راهبردی را فراگرفته ، تاکنون سبب شده است این کشور در وخیم ترین بحران انسانی جهان فرو رود. در جنگ یمن، دهها هزار نفر کشته و هزاران نفر آواره شدند و جمعیتی در آستانه قحطی قرار دارند.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف)، برنامه جهانی غذا و سازمان جهانی بهداشت هشدار دادند «در یمن، سوءتغذیه حاد تهدیدی برای نیمی از کودکان زیر پنج سال (نزدیک به دو میلیون و ۳۰۰ هزار کودک) در سال ۲۰۲۱ به شمار می آید “.
این نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد در بیانیه ای مشترک اعلام کردند « در بین آنها، احتمالا ۴۰۰ هزار نفر از سوءتغذیه شدید رنج می برند و چنانچه فوری درمان نشوند ممکن است جان خود را از دست بدهند ». این آمار در مقایسه با سال ۲۰۲۰، ۲۲ درصد افزایش داشته است.
هانریتا فور مدیرکل یونیسف هشدار داد “هر روز که بدون اقدام می گذرد، مرگ شمار بیشتری کودک را در پی دارد. سازمان های بشردوستانه به منابع قابل پیش بینی و دسترسی بلامانع به مردم یمن نیاز فوری دارند “.
این چهار نهاد سازمان ملل متحد خاطرنشان کردند، علاوه براین، در سال ۲۰۲۱، احتمالا، تقریبا یک میلیون و ۲۰۰ هزار زن باردار یا شیرده نیز از سوءتغذیه شدید رنج خواهند برد.
این منابع اعلام کردند، این سطح سوءتغذیه شدید در بین بالاترین سطوح ثبت شده در یمن از زمان بالا گرفتن تنش ها در سال ۲۰۱۵ قرار دارد. سال ۲۰۱۵، تاریخ مداخله ائتلاف نظامی تحت هدایت عربستان سعودی برای حمایت از نیروهای دولتی (دولت مستعفی و فراری یمن) علیه شورشیان حوثی (انصارالله و تحت حمایت ایران) است.
دیوید بیزلی مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا خاطرنشان کرد « بحران یمن ترکیبی سمی از درگیری، رکود اقتصادی و کمبود شدید منابع مالی برای کمک های حیاتی است ».
وی تأکید کرد « راه حلی که برای قحطی وجود دارد این است : پایان خشونت ها و تغذیه ».
سازمان ملل متحد و سازمان های بشردوستانه به طور مداوم از کمبود منابع مالی کمک های بین المللی به یمن به ویژه در بحبوحه شیوع کووید ۱۹ ابراز تأسف کردند.
نهادهای سازمان ملل متحد اعلام کردند در سال ۲۰۲۰، در چارچوب طرح کمک های بشردوستانه به این کشور فقط یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار از سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار لازم دریافت شد.
شورای روابط خارجی آمریکا:
گروههای بشردوستانه هشدارمی دهند یمن گرفتار گرسنگی است و خطر قحطی قریب الوقوع است و علت آن بطور عمده به علل و عوامل انسانی و فلج شدگی اقتصادی باز می گردد. برای مثال محاصره طولانی مدت یمن توسط ائتلاف تحت رهبری سعودی منجر به افزایش قیمت مواد غذایی شد. با اینکه غذا وجود دارد بسیاری ها استطاعت مالی برای خرید ندارند. ارزش پول ملی یمن رو به کاهش است و حدود نیم میلیون نفر از کارمندان از جمله پزشکان و معلمان چهار سال است که هیچ حقوقی دریافت نکرده اند. آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل هشدار داد یمن با “خطر قریب الوقوع بدترین قحطی” دهه های گذشته در جهان مواجه است. سازمان ملل پیش بینی کرد شمار یمنی هایی که شرایط شبه قحطی را تجربه می کنند، تا ماه ژوئن به ۴۷ هزار نفر خواهد رسید که تقریبا سه برابر تعداد آنها در ماه دسامبر خواهد بود.
مقصر فاجعه انسانی یمن کیست؟
پایگاه اینترنتی خبری العهد لبنان:
تجاوز سعودی ها و هم پیمانان آنان به یمن و به کارگیری سلاحهای ممنوعه و نیز اقدام متجاوزان به محاصره ظالمانه این کشور به شیوع گسترده بیماریهای جدید و قدیمی و مرگ هزاران یمنی بی گناه منجر شده است و صدها هزار بیمار لاعلاج و مبتلا به بیماری های مزمن به خصوص بیماران سرطانی, محکوم به مرگ تدریجی هستند.
استفاده افراطی از تسلیحات و گازهایی که در سطح بین المللی ممنوع است به بدتر و دو چندان شدن تعداد مبتلایان به انواع سرطان کمک کرده که در دهها سال گذشته در یمن چنین چیزی سابقه نداشته است و بیم وقوع خطر و فاجعه ای قطعی وجود دارد.
وزارت بهداشت یمن در گزارشی از ثبت ۷۱ هزار مبتلا به سرطان در شش سال گذشته و افزوده شدن سالانه نه هزار نفر به فهرست مبتلایان به سرطان در این کشور که ۱۵ درصد آنان را کودکان تشکیل می دهند خبر داد.
موارد ابتلا به سرطان خون در بین کودکان در صنعاء از ۳۰۰ نفر به ۷۰۰ نفر افزایش یافته است زیرا متجاوزان سعودی- اماراتی در حملات به عطان و نقم در صنعاء از تسلیحات و گازهایی که در سطح بین المللی ممنوع است استفاده کردند و ۱۰۰۰کودک نیز در سایر استانها به سرطان مبتلا شده اند و وضع جسمانی ۳۰۰ کودک نیز به گونه ای است که برای درمان فوری نیاز به سفر به خارج دارند اما در این جهان دو رو چه کسی به کودکان یمنی اهمیت می دهد؟
همچنین ده هزار مورد جدید ابتلا به سرطان در سال ۲۰۱۷ گزارش شده است که فقط ۴۰ درصد آنان به گفته سازمان جهانی بهداشت درمان شده اند و در سال ۲۰۱۸ میلادی نیز این سازمان تأیید کرد بیش از ۶۰ هزار بیمار سرطانی که دوازده درصد آنان کودک بودند در مرکز ملی درمان سرطان در صنعا از سال ۲۰۰۵ درمان شده اند.
وزارت بهداشت یمن سپتامبر سال ۲۰۱۹ درباره مرگ ۳۵ هزار بیمار سرطانی در صورت درمان نشدن هشدار داده بود.
آمارهای پایش جهانی سرطان وابسته به سازمان جهانی بهداشت در دسامبر سال ۲۰۲۰ نشان می دهد دوازده هزار و صد و سه بیمار سرطانی در یمن طی سال گذشته جان باختند و شانزده هزار و چهارصد و هفتاد و شش نفر دیگر به سرطان مبتلا شده اند که از این میان ۹۱۳۷ نفر زن و ۷۱۵۹ نفر مرد هستند.
شبکه تلویزیونی المسیره:
متجاوزان به یمن با توقیف کشتی های حامل فرآورده های نفتی باعث بروز مشکلات زیادی برای مردم یمن شده اند که تحت تاثیر قرار گرفتن زندگی ماهیگیران یمنی که جمعیتی دو و نیم میلیونی دارند از جمله این مشکلات است.
میزان درآمد ماهیگیران یمنی و صنایع وابسته به ماهیگیری بسیار کاهش یافته است. علت این امر، توقیف کشتی های حامل فراورده های نفتی و کمبود سوخت در یمن عنوان شده است. بنابر اعلام سازمان های بین المللی وضعیت انسانی در یمن به وخیم ترین حالت در طول سالهای گذشته رسیده است. این در حالی است که همین سازمان ها یا سکوت اختیار کرده اند یا با متجاوزان به برخوردی آرام دارند.
محمد معوضه خبرنگار المسیره در گزارشی از بندر الحدیده گفت: ماهیگیران در یمن در حدود دو و نیم میلیون نفر از جمعیت این کشور را شامل می شوند. یمنی ها از سازمان ملل می خواهند برای آزادسازی کشتی های حامل فرآورده های نفتی اقدامی عملی انجام دهند
توئیتر:
محمد علی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن در توئیتی نوشت: اقدام کشورهای متجاوز به ممانعت از ورود کشتی های حامل فرآورده های نفتی (به بندر الحدیده) به بهانه پرداخت نیمی از حقوق کارمندان، اقدامی تروریستی ضد ملتی است که مورد خشم سازمان ملل و متجاوزان آمریکایی-سعودی قرار گرفته اند.
چرا به کارمندان تحت محاصره فقط نیمی از حقوقشان پرداخت شد؟ آیا این، مصداق دقیق جنایت نیست؟
هشتگ #امریکا_تحتجز_سفن_النفط (آمریکا کشتی های حامل نفت را توقیف می کند) با ۱۰۷ هزار بار بازنشر در توئیتر یمن ترند شد. کشورهای متجاوز به یمن اجازه ورود کشتی های حامل فرآورده های نفتی به بندر الحدیده و تخلیه بار آن را نمی دهند.
حساب کاربری شخصی به نام عبدالباسط الشرفی در توئیتر تصاویری با عنوان ”توقف دو هزار کامیون حامل مواد غذایی به سبب فقدان فرآورده های نفتی باعث فاجعه انسانی می شود“ منتشر کرد.
در این تصاویر، تعداد زیادی کامیون که پشت سر هم در یک جاده توقف کرده اند دیده می شود که به گفته این حساب کاربری حامل مواد غذایی هستند و به سبب محاصره یمن و توقیف کشتی های حامل فرآورده های نفتی و جلوگیری از ورود آنها به بنادر یمن، قادر به حرکت و رساندن محموله های مواد غذایی به مقصد نیستند و همین مسئله فاجعه ای انسانی را در یمن کلید زده است.
شبکه تلویزیونی العالم:
مهدی المشاط رئیس شورای عالی سیاسی یمن گفت: اقدام آمریکا به توقیف نفتکش های عازم یمن، منجر به فلج شدن و توقف کامل بخش های بهداشتی و خدماتی شده و بزرگترین فاجعه انسانی جهان را در یمن رقم زده است.
العالم:
کمبود مشتقات نفتی در یمن به سبب آن که ائتلاف متجاوز تحت فرماندهی عربستان سعودی کشتی های حامل فرآورده های نفتی را توقیف کرده است، بیش از پیش بر مردم این کشور فشار وارد می کند. مقامات یمنی درباره توقف فعالیت بخش های آسیب دیده از کمبود سوخت و وقوع فاجعه ای انسانی در همه بخش های این کشور هشدار دادند.
امه الصبور نجم الدین خبرنگار شبکه در یمن در گزارشی با اشاره به هشدار درباره نزدیک شدن فاجعه در بخش های مختلف یمن افزود: کارشناسان از توقف فعالیت اتاق های عمل و بخش های دیالیز بیمارستان ها به سبب کمبود سوخت خبر دادند. این در حالیست که حدود ۲۰۰ هزار بیمار مبتلا به دیابت نیز از فقدان سوخت مورد نیاز برای دستگاه های خنک کننده جهت نگهداری داروهای آنها، آسیب دیده اند. این مطالب در کنفرانس خبری مشترک وزارت نفت یمن و حدود ده بخش رسمی آسیب دیده از توقیف کشتی های حامل فرآورده های نفتی برگزار شد.
شبکه تلویزیونی المیادین:
مهدی المشاط رئیس شورای عالی سیاسی یمن گفت: محاصره ملت یمن توسط آمریکا, مصداق جنایت جنگی است که چهره زشت واشنگتن را نمایان ساخت.
امریکا شریک جرم عربستان و امارات در جنگ یمن
نیوزویک :
دونالد ترامپ دقیقاً چهار سال پیش به عنوان یکی از اولین اقدامات خود در زمان تصدی ریاست جمهوری، به نیروهای ویژه آمریکا دستور حمله به یک روستای کوچک در یک قسمت دور افتاده از یمن را داد. ساکنان این روستا ساعت ۲ صبح با صدای هواپیماهای بدون سرنشین، بالگردها و مسلسل از خواب بیدار شدند. مردم که گیج شده بودند و نمی دانستند چه کسی به طرف آن ها شلیک می کند یا دلیل آن چیست، برای نجات جان خود می دویدند و دیگران سعی می کردند از خود دفاع کنند.
با روشن شدن روز، ۲۶ تن کشته شده بودند که تقریباً همگی از فامیل العامری بودند از جمله فاطمه مادری که در حالی که کودک ۱۸ ماهه اش را در بغل گرفته بود و به طرف مکانی امن می دوید از قسمت کمر هدف قرار گرفته بود. عبدالله پدربزرگ این خانواده در حالی که بیهوده سعی می کرد پسر و سه نوه اش را نجات دهد، مورد اصابت گلوله قرار گرفت و کشته شد.
چنین حمله ای فقط یک بار اتفاق نیفتاد. دولت آمریکا تاکنون هشت سال است خانواده العامری را زیر نظر دارد. حمله هواپیمای بدون سرنشین به یک مراسم عروسی خانواده العامری در سال ۲۰۱۳ باعث کشته شدن ده نفر شد. حمله آشکار به یک خانواده که در زمان دولت اوباما آغاز شد، در زمان ترامپ شدت گرفت. آیا اکنون که جو بایدن رئیس جمهور است، این حملات ادامه خواهد یافت؟
در مجموع ، شش حمله هواپیماهای بدون سرنشین به اعضای خانواده های العامری و التعیسی صورت گرفته است. هیچ کسی توضیح نداده است که چرا آنها مورد هدف قرار گرفته اند. آنها بارها چنین پرسشی را مطرح کرده اند.
شورای روابط خارجی آمریکا:
آمریکا از سال ۲۰۱۵ از ائتلاف تحت رهبری عربستان حمایت کرده و به لحاظ تسلیحاتی، آموزشی و اطلاعاتی به آن کمک کرده است. آمریکا همچنین گروههای تروریستی را در یمن هدف قرار می دهد که انگیزه اصلی برای حملات هوایی بود که طی دولتهای اوباما و ترامپ انجام گرفت. طبق آمار پروژه داده های یمن، در این حملات تقریبا ۹ هزار غیرنظامی کشته شدند.
نیویورک تایمز:
این اتفاق (توقف کمک های نظامی آمریکا به عربستان سعودی) در سال ۲۰۱۶ و زمانی که جت های سعودی بمب های ساخت آمریکا را بر روی افراد حاضر در یک مراسم تشییع در صنعا پایتخت یمن ریختند و بیش از ۱۴۰ نفر را کشتند، اتفاق نیفتاد.
این اتفاق در سال ۲۰۱۸ و پس از آن که جت های سعودی با بمب های ساخت آمریکا، یک اتوبوس مدرسه را هدف قرار دادند و ۴۴ پسربچه را کشتند نیز رخ نداد.
اما نزدیک به ۶ سال پس از آنکه عربستان سعودی و متحدان عربش مداخله نظامی را در این فقیرترین کشور عربی آغاز کردند، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که به کمک های آمریکا از این جنگ تحت هدایت عربستان سعودی از جمله فروش برخی سلاح ها پایان می دهد.
بایدن گفت “این جنگ باید پایان یابد.” او این جنگ را یک “فاجعه انسانی و راهبردی” خواند.
اصرارانگلیس برادامه فروش تسلیحات به عربستان
گاردین:
وزیران انگلیس از ملحق شدن به آمریکا در خصوص تعلیق فروش اسلحه به عربستان سعودی برای عملیات هجومی در کشور جنگ زده یمن خودداری و اعلام کرده اند انگلیس خود درباره فروش سلاح تصمیم می گیرد.
جیمز کلورلی وزیر مشاور در امور خاورمیانه و شمال آفریقا در وزارت امور خارجه انگلیس گفت او این بررسی آمریکا را مورد توجه قرار داده است اما گفت مجوزهای فروش سلاح انگلیس با احتیاط زیادی صادر شده است تا اطمینان حاصل شود که منجر به نقض قوانین بشردوستانه نمی شود.
وی افزود: “تصمیماتی که آمریکا در زمینه فروش سلاح اتخاذ می کند، تصمیماتی برای خود آمریکاست. انگلیس مسئولیت های صادرات اسلحه خود را بسیار جدی می گیرد و ما همچنان تمام پروانه های صادرات سلاح را مطابق با ضوابط دقیق صدور مجوز, ارزیابی می کنیم.”
۴۰ درصد از واردات اسلحه عربستان سعودی بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ از انگلیس بوده است.
گریفیتس نماینده سازمان ملل یا انگلیس؟
شبکه تلویزیونی الجزیره:
معاون وزیر اطلاع رسانی دولت نجات ملی یمن در صنعا، مارتین گریفیتس فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن را متهم کرد که در واقع نماینده انگلیسی ها در لباس فرستاده سازمان ملل است.
نصرالدین عامر در مصاحبه با این شبکه گفت: عملیات نظامی در مأرب در چارچوب جنگی که متوقف نشده است، مشروع و طبیعی است و این عملیات، بیش از تلاش های مارتین گریفیتس فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن، فضای مثبتی برای راه حل های سیاسی ایجاد می کند. عملیات نظامی می تواند نقش آشکاری در نزدیک کردن دستیابی به راه حل سیاسی ایفا کند.
عامر افزود: مارتین گریفیتس به گونه ای سخن می گوید که به نظر می رسد وابسته به انگلیس است و همسو با موضع آمریکا که این جنگ را هدایت می کند، حرکت می کند. این موضع گیری ها به نقش فرستاده سازمان ملل آسیب می زند و به هیچ وجه به سود روند صلح نیست.
توئیتر:
محمد طاهر انعم، مشاور شورای عالی سیاسی یمن در صفحه توئیتر خود در واکنش به توئیت های اخیر مارتین گریفیتس، فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل به یمن نوشت: تا زمانی که فرستاده سازمان ملل با کشورهای متجاوزهمدست است و برای تثبیت اشغال گری محکوم شده عربستان در شهر مارب تلاش می کند، هیچ حرکت دیپلماتیک جدیدی انجام نمی شود و در آینده نزدیک فرآیند سیاسی مبتنی بر مذاکره از سر گرفته نخواهد شد. بدون قید و شرط از کشور ما خارج شوید و به مداخله خارجی پایان دهید آنگاه از تفاهم و مذاکره سخن بگویید.
نجات یمن یا عربستان؟
الاخبار:
برخی منابع آگاه در صنعاء پایتخت یمن می گویند نیروهای صنعاء با توجه به پیشروی های زیادی که طی ساعات گذشته به دست آورده اند و مرکز این استان زیر آتشبار آنان قرار گرفته است, در حال نزدیک شدن به شهر مأرب هستند و به موازات آن با مقامات محلی در مأرب وارد مذاکرات «دقیقه نود» شده اند.
این تحولات موجب شده است طرفهای آمریکایی و انگلیسی بسیج شوند و به سرعت از «انصار الله» بخواهند حملات ازسرگرفته شده اش را به مأرب متوقف کند اما به نظر می رسد این جنبش به عملیات خود ادامه می دهد و ای بسا به نظر می رسد پیش از حضور در هرگونه مذاکراتی در تلاش است برای همیشه این برگ برنده را از دست دشمنانش خارج کند. تحرک سیاسی و دیپلماتیک پس از آنکه جو بایدن رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد حمایت کشورش از عملیات ائتلاف سعودی-آمریکا در یمن متوقف شده است, این ارزیابی را تقویت می کند.
پایگاه اینترنتی خبری عربی۲۱:
هشتگ (دستمزدها پاسخگوی نیازها نیست) در فضای مجازی, پس از افزایش شکایت شهروندان سعودی از قطع شدن پرداخت حقوق و افزایش قیمت کالاها بار دیگر در صدر هشتگ ها در این کشور قرار گرفته است.
این هشتگ برای نخستین بار در سال ۲۰۱۳میلادی در فضای مجازی عربستان گسترش یافت و بیشتر به اعتراض مردمی شباهت داشت که در آن زمان موجب خشم مقامات سعودی شد، به خصوص آنکه در داخل عربستان و در سراسر جهان بازتابهای گسترده ای داشت.
فعالان با این هشتگ به نظام سعودی حمله کرده اند و آن را «خورنده ثروت های کشور و بر باد دهنده آن در لهو و لعب و امکانات اختصاصی و جنگهای مغرورانه» توصیف کرده اند.
فعالان همچنین سیاست نظام سعودی که عربستان را به جنگ طولانی با یمن سوق داده و ثروتهایش را به باد فنا داده است, محکوم و به سپرده گذاری دو میلیارد دلاری عربستان نزد بانک مرکزی یمن وابسته به دولت یمن (دولت غیر قانونی عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور مستعفی و فراری به عربستان) اشاره و تأکید کردند شهروندان سعودی به پول های این جنگ که از هفت سال پیش در آن هزینه می شود, سزاوارترند.
فعالان به صرف پول های هنگفت در امکانات اختصاصی مانند اقدام محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به خرید یک کشتی تفریحی به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار و یک تابلو به ارزش ۴۵۰ میلیون دلار و نیز کاخی در فرانسه به ارزش حدود ۳۰۰ میلیون دلار اشاره کردند و گفتند ترکی آل الشیخ رئیس شورای تفریح در عربستان به شاهزاده بدر بن عبد المحسن یک مجسمه طلایی هدیه کرده است علاوه بر اینکه به شماری از هنرپیشه ها و خوانندگان نیز هدایایی داده می شود.
این فعالان تأکید کردند چنین هدایا و بخشش هایی در اصل از اموال ملت و ثروت های آن است که به سیطره خاندان حاکم در آمده است و آن را ملک خصوصی خودش می داند و با نابخردی نیز حیف و میل می کند حال آنکه شهروندان سعودی در حال فقیرتر شدن و بیکارتر شدن هستند.
تلویزیونی الحوار:
عربستان سعودی از زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه این کشور، نیم تریلیون دلار از دست داده است. بر اساس آمار و ارقام موثقی که پایگاه عربی۲۱ منتشر کرد، عربستان سعودی بیش از ۲۳۸ میلیارد (دلار) از خارج قرض کرده و علاوه بر این ۲۷۸ میلیارد دلار از ذخایر خود را نیز برداشت کرده است. جدیدترین گزارش بانک مرکزی عربستان سعودی نشان می دهد کاهش ذخایر ارزی این کشور همچنان ادامه دارد.
بر اساس گزارش ها، ذخایر ارزی عربستان سعودی از ۷۳۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۴ به ۴۵۳ و ۶۶ صدم میلیارد دلار در دسامبر ۲۰۲۰ رسیده است که کاهشی ۴۰ درصدی را نشان می دهد. عربستان سعودی همچنین طی ماه های اول شیوع ویروس کرونا، ۵۰ میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را از دست داد.
عربستان سعودی بودجه خود را با انتشار اوراق بهادار و برداشت از ذخایر دولت در بانک مرکزی تامین کرد.
پیش بینی می شود بدهی های دولتی از ۱۱ و ۸ دهم میلیارد دلار در سال ۲۰۱۴ به حدود ۲۵۰ میلیارد دلار در پایان سال ۲۰۲۱ برسد.
بلومبرگ:
هر کس که طی سه سال گذشته حواسش جمع بوده باشد، نباید از اظهارنظرهای جو بایدن رئیس جمهور آمریکا تعجب کند، بویژه اعلام پایان حمایت آمریکا از عملیات تهاجمی سعودی در یمن و توصیف این جنگ به عنوان “یک فاجعه انسانی و راهبردی”. بخش زیادی از حزب بایدن دست از رژیم سعودی شسته است، بویژه پس از آن که عوامل سعودی جمال خاشقجی، ستون نویس روزنامه واشنگتن پست را به قتل رساندند و سپس جسد او را تکه تکه کردند.
اما اشتباه است که اقدام اولیه دولت بایدن برای باز تعریف روابط آمریکا با قدیمی ترین متحد خود در خاورمیانه (غرب آسیا)، را خیلی جدی و معنادار تصور کنیم. برخلاف اعضای کنگره، رئیس جمهور آمریکا صرفاً نمی تواند در مورد یک مسئله موضع گیری کند. او همچنین باید در مورد آن سیاست گذاری هم بکند.
به همین دلیل است که توجه به سایر اظهارات دیگر بایدن در روز پنجشنبه مهم است. وی متعهد شد که از احیای گفتگوهای صلح بین سعودی ها و شورشیان حوثی (جنبش انصار الله ) در یمن که دیر زمانی است مسکوت مانده و همچنین ادامه فروش سلاح های دفاعی به عربستان سعودی برای محافظت از آن در برابر هواپیماهای بدون سرنشین، موشک ها و سایر تهدیدات حمایت کند.
به عبارت دیگر، بایدن علاقه مند است روابط آمریکا و عربستان سعودی را ترمیم کند نه به پایان برساند.
استقبال انصار الله از صلح در عین آمادگی برای دفاع و تلافی
شبکه تلویزیونی الجزیره:
محمد علی الحوثی از مسئولان جنبش انصارالله گفت: آنچه صلح را محقق می کند درخواست ها (برای صلح)نیست بلکه توافق های امضاشده است. وی در توئیتی در حساب کاربری خود افزود هر گونه درخواستی (برای صلح) که انصارالله شاهد اجرای واقعی آن نباشند، فقط در حد ابراز احساسات است.
الحوثی تصریح کرد اگر درباره اهداف درست دعوت کنندگان به برپایی صلح اطمینان خاطر یابند در این صورت می توان متقابلا پاسخ چنین احساسی را داد و همچنین همزمان با اقدامات عملی برای توقف تجاوز و محاصره و امضای توافقنامه می توان اقدامات عملی انجام داد.
المسیره:
در پی حمله پهپادی نیروهای مسلح یمن به آشیانه جنگنده های رژیم آل سعود در فرودگاه أبها سخنگوی نیروهای مسلح یمن تاکید کرد این حمله پاسخ به ادامه حملات هوایی و ادامه محاصره ظالمانه یمن است.
وی تاکید کرد تا زمانی که تجاوز و محاصره ادامه دارد عملیات ما نیز ادامه خواهد داشت همانگونه که خداوند بزرگ فرمود ”فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم“ (هر کس به شما تعدی کرد، همانگونه که به شما تعدی کرده است شما هم مقابله به مثل کنید).
المیادین:
سرتیپ یحیی سریع سخنگوی نیروهای ارتش و کمیته های مردمی یمن گفت: نیروی پهپادی یمن آشیانه هواپیماهای نظامی در فرودگاه بین المللی ابها را هدف قرار داد.
یحیی سریع افزود: در این عملیات از چهار فروند پهپاد صماد ۳ و قاصف کی ۲، استفاده شد و با دقت آشیانه جنگنده ها هدف قرار گرفت.
وی خاطر نشان کرد: نظام متجاوز سعودی هشدارهای سابق ما را درباره استفاده نکردن از فرودگاه های مسافربری برای اهداف نظامی نادیده گرفت. این حمله، پاسخی به ادامه حملات هوایی و ادامه محاصره ظالمانه یمن بود.
نتیجه گیری
ازآنچه که گفته شد چند نکته قابل استنباط است:
نخست اینکه رسانه های جهان و حتی منطقه به مسئولیت خود در قبال یمن عمل نکرده اند و نتوانسته اند حساسیت افکار عمومی را علیه جنایات صورت گرفته در این جنگ برانگیزند و آن را به یک موضوع و دستور کار بین المللی تبدیل کنند که این بار مسئولیت رسانه های حامی ملت و دولت منتخب آن به رهبری انصار الله را سنگین تر کرده است . از زمانی که تجاوز عربستان و امارات به یمن در اسفندماه ۱۳۹۳ اغاز شده است روزی نبوده است که فاجعه انسانی در این کشور روی نداده باشد و بخش عمده این فاجعه انسانی به مناطق تحت کنترل انصار الله مربوط می شود چراکه این مناطق به طور روزمره از هوا توسط جنگنده های سعودی و اماراتی بمباران و از زمین و دریا هم تحت محاصره قرار دارند و لذا نزدیک به ۲۰ میلیون انسان بی گناه در این منطقه به طور دسته جمعی مجازات می شوندو از این دید یمن به یک غزه دیگر ان هم در سطح وسیع تبدیل شده است. در خلال ۶ سال گذشته اوضاع این مناطق و فجایع انسانی حاکم بر آن یا به طور کامل مورد غفلت مجامع جهانی و رسانه های غربی و عربی واقع شده و یا در مواردی هم که این مجامع با تاخیر به انتشار گزارش اقدام کرده اند رسانه های عمده خبری جهان نیز یا بی سرو صدا از کنار آن گذشته اند و یا اینکه حداکثر به انتشار تک خبر بسنده کرده اند و از ایجاد حساسیت و گفتمان جهانی در قبال آن پرهیز کرده اند که دستکم یک دلیلش دلارهای سعودی بوده است. با اینحال این رسانه ها در روزهای اخیر تبلیغات گسترده ای را درباره شهر مارب به راه انداخته اند و از ایجاد فاجعه انسانی سخن گفته اند حال آنکه این شهر تحت کنترل نیروهای اشغالگر بوده و از تحریم ها و محاصره به دور بوده است بنابراین هدف از به راه انداختن این تبلیغات ایجاد مانع بر سر راه ازادسازی این شهر استراتژیک از دست مزدوران سعودی بوده است. حتی گفته می شود هدف اصلی از رایزنی های اخیر گریفیتس نماینده سازمان ملل در امور یمن جلوگیری از ازادسازی شهر مارب بوده است. نیروهای انصار الله مدت هاست که خود را به دروازه این شهر رسانده اند و در واقع شهر به لحاظ نظامی سقوط کرده است اما به دلایل انسانی از ورود به داخل شهر خود داری کرده است ضمن اینکه از این طریق تلاش کرده است جلوی بمباران تاسیسات نفتی این شهر توسط هواپیماهای سعودی را بگیرد. اما در حال حاضر چند عامل باعث شده است که انصار الله به فکر ازادسازی شهر مارب بیفتد: نخست اینکه طرف های متجاوز را نه به یک آتش بس موقت متناسب با نیاز آن ها بلکه به برقراری صلح واقعی وادار کند دوم اینکه قدرت چانه زنی خود را در مذاکرات پیش رو تقویت کند و برتری های نظامی خود را بیش از پیش تقویت و محکم سازد و سوم اینکه به نظر می رسد انصار الله به سران و عشایر برای ازادسازی مارب به توافق رسیده که این می تواند به ازادسازی سریع و کم و یا بدون تلفات شهر بینجامد و این ادعای رسانه های غربی و سعودی در خصوص بروز فاجعه انسانی در مارب را باطل می سازد و با توجه به اینکه عربستان و نیروهای مزدور تحت امر ان هیچ اهرمی برای حفظ این شهر ندارند لذا به ایجاد جار و جنجال تبلیغاتی درباره فاجعه انسانی دست زده اند حال انکه فاجعه انسانی واقعی نه در مارب بلکه در سایر مناطق یمن در حال وقوع است که از دید رسانه های غربی و سعودی پنهان مانده است.
دوم اینکه اگر دولت نوپای بایدن پایان جنگ یمن را در اولویت کاری خود قرار داده است هرچند گامی به جلو است اما از ابعادی نیز قابل نقد است: از جمله اینکه خیلی با تاخیر صورت گرفته و این تاخیر باعث شده است در ۶ سال گذشته چند صد هزار نفر از مردم یمن کشته وزخمی و یا معلول شوند و چند صد میلیارد دلار خسارت بر این کشور وارد شود و هروقت که صحبت صلح می شود در این موارد هیچ حرفی زده نمی شود که تکلیف تلفات و خرابی های ۶ سال گذشته چه خواهدشد؟ همچنین دولت بایدن با صدور دستورتوقف کمک های تسلیحاتی امریکا رد جنگ یمن به نوعی به مشارکت امریکا در این جنگ اذعان و اعتراف کرده است و لذا این سوال پیش می آید که ایا دولت بایدن چه اقدام جبرانی می تواند بابت کمک های تسلیحاتی چند سال گذشته به عربستان و امارات بکند؟
سوم اینکه جنگ در یمن در دوره دموکرات ها شروع شد و بایدن هم در ان مقطع معاون اوباما بود اما بن سلمان نتوانست جنگ را در یمن یکسره کند و لذا نه تنها ابروی عربستان بلکه ابروی امریکا و سلاح امریکایی را نیز از بین برد و لذا اگر دولت بایدن در پی خواهان پایان جنگ است به مفهوم این نیست که وی ضد جنگ بوده بلکه در اصل ضد نتایج جنگ است که بن سلمان نتوانسته به نتیجه برساند .
چهارم اینکه رگه های از پس لرزه های پایان جنگ یمن در داخل عربستان دیده می شود. تاکنون هسته مرکزی عربستان یعنی نجد که شامل سه استان ریاض، قصیم و حائل است، از اعتراضات بدور بوده است و لذا دولت به راحتی اعتراض های پیرامونی در مناطق شیعه نشین شرق و اسماعیلی جنوب را سرکوب می کرد و در عین حال مشروعیت داخلی کسب می کرد اما به تازگی تظاهراتی در استان قصیم در مرکز عربستان در اعتراض به فقر صورت گرفته است و می تواند بعد از پایان جنگ در یمن تشدید شود. پیش از این تظاهرات در استان های شرقیه و یا نجران صورت می گرفت و با توجه به بافت شیعی و اسماعیلی بودن این مناطق سریع سرکوب می شد اما استان قصیم در کنارنجد و ریاض سه استان مرکزی هستند که بافت سنی وهابی دارند و قدرت را در دست دارند و اغاز یک چنین تظاهرات علیه فقر نشان می دهد که در بین قبایل توافقات جدیدی صورت گرفته که از بروز تحولات جدید حکایت دارد. احتمال طرح چراها از سوی مردم در مرحله بعد از پایان جنگ وجود دارد: از جمله اینکه چرا وارد این جنگ شد؟ چرا علیرغم بهتریم تسلیحات نتوانست پیروز شود ؟ چرا بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار هزینه جنگی کرد که سرانجامش شکست و خواری بود؟
پنجم اینکه دوره پس از جنگ حساس و مهم تر خواهد بود. امریکا و دولت بایدن شروط خود را در مرحله بعد از جنگ مطرح خواهد کرد که از جمله آن ها لزوم گفتگوهای فراگیر داخلی خواهد بود و اگرچه انصار الله از این گفتگوها استقبال کرده و می کند اما احتمال اینکه اختلافات داخلی در مرحله بعد از جنگ تشدید شود و حتی جنگ با عربستان به جنگ در داخل تبدیل شود وجود دارد و چه بسا این احتمال وجود دارد اهدافی را که از خلال جنگ نتوانسته اند بدست بیاورند از طریق دیپلماسی در پی کسب آن باشند. برای مثال بایدن در سخنرانی خود بر بر لزوم سیطره امریکا بر تنگه ها تاکید کرده است که یکی از این تنگه ها باب المندب است که برای امریکا، اسرائیل و عربستان حیاتی است و لذا به نظر می رسد امریکا با دست بردن در معادلات سیاست داخلی یمن سعی خواهد کرد اطمینان لازم را در این زمینه کسب کند و لذا پایان جنگ به منزله شروع طرح مطالبات سیاسی جدیدی از سوی طرف های درگیر و حامیان آن ها خواهد بود.