مقدمه
امروز سرنوشت تام مردم جهان به هم پیوند خورده است و در حقیقت ما همه ساکنان زمین در یک جهان شهر زندگی می کنیم و مسائل جهانی از قبیل امنیت، ارتباطات، حمل و نقل، محیط زیست ، آزادی و حق تبعیین سرنوشت برای تک تک آحاد بشریّت، مسائل مشترک همه شهروندان این جهان شهر است. در این میان وضعیت مسلمانان جهان که از همه سو بوسیله عوامل استعمار و امپریالیزم جهانی مورد حمله و ستیزش قرار گرفته اند، وضعیّت ویژه ای است و هیچ یک از سازمان های بین المللی چه آنها که خود را سازمان های جهانی نامیده اند و چه آنها که در سطح کشور های اسلامی مطرح شده اند نتوانسته اند صلح، امنیت، آرامش و توسعه را به کشور های اسلامی و کشور هائی که اقلیّت های مسلمان در مقیاس های بزرگ زندگی می کنند نظیر هندوستان، چین و روسیه اکثریت مطلق ساکنان کره زمین را تشکیل می دهند از این رو ایجاد یک سازمان جهانی که از حقوق و آزادی و پیشرفت و صلح برای مردم این کشور ها حمایت کند ضروری بنظر می رسد.
منشور زیر که اقتباسی از منشور ملل با حذف و اصلاح جنبه های امپریالیستی آن است نمونه ای از چهار چوب حقوقی است که میتواند از امنیت، آزادی و حقوق ملل مسلمان حمایت کند.
ما مردم ملل مسلمان و هم پیمانانمان با تصمیم
به محفوظ داشتن نسلهای آینده از بلای جنگ که بارها بویژه در قرن بیستم و بیست ویکم افراد
بشر بویژه مسلمانان و هم پیمانان استراتژیک آنها را دچار مصائب غیر قابل بیان نموده.
و به اعلام مجدد ایمان خود به حقوق اساسی بشر و به حیثیت و ارزش شخصیت انسانی و
به تساوی حقوق انسانی مرد و زن و همچنین بین ملت ها و ایجاد موجبات لازم برای حفظ عدالت سایر منابع حقوق بین‌المللی اسلامی و به پیشرفت ترقی اجتماعی و شرایط زندگی بهتر و تأمین آزادی برای کلیّت افراد بشریّت و برای نیل به این هدفها.
به رفق و مدارا کردن و زیستن در حال صلح با یکدیگر با یک روحیه حسن همجواری و به متحد ساختن قوای خود برای نگاهداری صلح و امنیت بین المللی وبه قبول اصلول روشهایی که عدم استفاده از نیرو های مسلح را جز در راه دفاع از بشریت در مقابل امپریالیزم جهانی تضمین نماید و به توسل به وسائل و مجاری بین المللی برای پیشبرد ترقی اقتصادی و اجتماعی تمام ملل مسلمان مصمم شده ایم که برای تحقق این مقاصد تشریک مساعی نمائیم. بدینوسیله پیشنهاد می شود یک سازمان بین المللی که موسوم به ملل مسلمان خواهد بود تأسیس شود.
فصل اول – اصول و اهداف عمومی
ماده ۱ – مقاصد ملل مسلمان به قرار زیر است:
۱-حفظ صلح و امنیت بین‌المللی و بدین‌منظور به عمل آوردن اقدامات دسته‌جمعی مؤثر برای جلوگیری و برطرف کردن تهدیدات علیه صلح و متوقف ساختن هرگونه عمل تجاوز یا سایر کارهای ناقض ناقض صلح و فراهم آوردن موجبات تعدیل و حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی یا وضعیت‌هایی که ممکن است منجر به نقص صلح گردد با شیوه‌های مسالمت‌آمیز و برطبق اصول عدالت و حقوق بین‌الملل:
۲- توسعه روابط دوستانه در بین‌الملل مسلمان و متحدین آنها بر مبنای احترام به اصل تساوی حقوق حقوق افراد بشر و انجام سایر اقدامات مقتضی برای تحکیم صلح جهانی.
۳- حصول همکاری بین‌المللی در حل مسائل بین‌المللی که دارای جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی فرهنگی یا ضداستعماری است و در پیشبرد تشویق احترام به حقوق‌بشر و آزادی‌های اساسی برای همگان بدون تمایز از حیث نظری نژاد جنس زبان و غیره
۴- بودن مرکزی برای هماهنگ کردن اقدامات اقدامات بین‌المللی اقداماتی که به ملل مسلمان جهت حصول این هدف‌های مشترک معمول می‌دارند.
ماده ۲- سازمان و اعضای آن در تعقیب مقاصد مذکور در ماده اول بر طبق اصول زیر عمل خواهند کرد
۱-سازمان برمبنای اصل تساوی حاکمیت کلیه اعضاء آن قرار دارد
۲- کلیه اعضا منظور تضمین حقوق و مزایای ناشی از عضویت تعهداتی را که موجب می‌شود موجب این منشور برعهده گرفته‌اند با حسن‌نیت انجام خواهند داد.
۳- کلیه اعضاء اختلافات بین‌المللی خود را به وسیله مسلمات آمیز به طریقی که صلح و امنیت بین‌المللی و عدالت به خطر نیفتد حل خواهند کرد.
۴- کلیه اعضاء در روابط بین‌المللی خود از تهدید به‌زور و یا استفاده از آن علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشوری یا از هر روشی دیگری که با مقاصد ملل متحد مبانی داشته باشد خودداری خواهند نمود.
۵- کلیه اعضا در هر اقدامی که سازمان برطبق این منشور به عمل آورد به سازمان همه‌گونه مساعدت خواهند کرد و از کمک به هر رژیمی که به امپریالیزم جهان کمک می‌کند خودداری خواهند نمود.
۶- سازمان مراقب خودآزما مراقب خواهد خواهد کرد کشورهایی که عضو ملل مسلمان نیستند تاآنجاکه به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی پای‌بند هستند مورد حمایت اعضای خود قرار داشته باشند.
۷- هیچ‌یک از مقررات مندرج در این منشور ملل مسلمان را مجاز نمی‌دارد در اموری که ذاتاً جزو صلاحیت داخلی هر کشوری است دخالت نماید و اعضا را نیز ملزم نمی‌کند که چنین موضوعاتی را تابع مقررات این منشور قرار دهند لیکن این اصل به اعمال اقدامات قهری پیش‌بینی‌شده در فصل هفتم لطمه وارد نخواهد آورد.
فصل دوم – عضویت
ماده ۳- اعضای اصل ملل متحد کشورهایی هستند که اکثریت مطلق جمعیت آنها مسلمان بوده و یا دارای اقلیت مهمی از مسلمانان باشند که تعداد آنها از میانگین جمعیت کشورهای اسلامی کمتر نباشد.
ماده ۴- ۱ سایر کشورهای شیفته صلح که تعهدات مندرج در این منشور را بپذیرند و به‌نظر و تشخیص سازمان قادر و مایل به اجرای آن باشند می‌توانند با عضویت ملل مسلمان به‌عنوان عضو ناظر درآیند.
۲- قبول هر کشوری که واجد شرایط مذکور باشد به عضویت ملل مسلمان منوط به تصمیمی است که مجمع عمومی اتخاذ می‌نماید.
ماده ۵- هر عضو ملل مسلمان که از ضعف از طرف شورای امنیت بر علیه آن اقدام احتیاطی یا قهری به‌عمل‌آمده است ممکن است به وسیله مجمع عمومی و بنابر توصیه شورای امنیت از اعمال حقوق و مزایای عضویت معلق گردد اعمال حقوق و مزایای مزبور ممکن است به وسیله شورای امنیت مجدداً برقرار شود.
ماده ۶- هر عضو ملل مسلمان که در تخطی از اصول مندرج در این منشور اصرار ورزد ممکن است به وسیله مجمع عمومی از سازمان اخراج گردد.
فصل سوم – ارگان‌های ملل متحد
ماده ۷- ارکان اصلی ملل مسلمان عبارت است از یک مجمع عمومی یک شورای امنیت یک شورای اقتصادی و اجتماعی یک شورای پایش صلح یک دیوان بین‌المللی دادگستری و یک دبیرخانه .
۲- ارکان فرعی که ضروری تشخیص داده شود ممکن است بر طبق منشور تاسیس گردد.
ماده ۸- سازمان ملل مسلمان برای تصدی هر شغلی به هر عنوان تحت شرایط مساوی در ارکان اصلی و فرعی خود هیچ‌گونه محدودیتی در استخدام مردان و زنان برقرار نخواهد کرد.
فصل چهارم – مجمع عمومی
ترکیب
ماده ۹- ۱ مجمع عمومی مرکب از کلیه اعضای ملل مسلمان خواهد بود.
۲- هر عضو بیش‌از پنج نماینده در مجمع عمومی نخواهد داشت.
وظایف و اختیارات
ماده ۱۰- مجمع عمومی میتواند هر مسئله یا امری را که در حدود این منشور یا مربوط به اختیارات و وظایف هر یک از رکن‌های مقرر در این منشور باشد مورد بحث قرار دهد و ممکن است به اعضای سازمان ملل متحد یا به شورای امنیت یا و یا به هر دو درباره یک یک از این مسائل و امور توصیه‌هایی بنماید.
ماده ۱۱- ۱ مجمع عمومی میتواند اصول کلی همکاری برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی منجمد منجمد ل اصول حام بر خلع‌سلاح به‌ویژه خلع‌سلاح هسته‌ای جهان و تنظیم تسلیحات را مورد رسیدگی قرار دهد ممکن است در مورد اصول مذکور و اعضا یا به شورای امنیت یا به هر دو توصیه‌هایی بنماید.
۲- مجمع عمومی میتواند هر مسئله مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را که توسط هر یک از اعضاء و یا شورای امنیت یا بر طبق بند دوم از ماده ۳۵ توسط کشوری که عضو ملل مسلمان نیز بدان رجوع شده باشد مورد بحث قرار دهد و در مورد چنین مسائلی به کشور یا کشورهای مربوط یا به شورای امنیت یا به هر دو توصیه بنماید هر مساله‌ای از این قبیل که اقدام در مورد آن ضروری باشد توسط مجمع عمومی قبل یا بعد از بحث به شورای امنیت ارجاع خواهد گردید.
۳- مجمع عمومی میتواند توجه شورای امنیت را به وضعیت‌هایی که محتمل است صلح و امنیت بین‌المللی را به مخاطره اندازد جلب نماید.
۴- اختیارات مجمع عمومی که در این ماده ذکر شده‌است حد کلی شمول ماده ۱۰ را محدود نخواهد کرد ماده ۱۲- ۱ تا زمانی‌که شورای امنیت دم هر که هر اختلاف یا وضعیت در حال انجام وظایفی است که در این منشور بدان محول شده‌است مجمع عمومی میتواند در مورد آن به اختلاف یا وضعیت توصیه کند و توصیه آن باید توسط شورای امنیت مورد بررسی قرار گیرد.
۲- دبیرکل ملل متحد مجمع عمومی را در هر دوره اجلاس از امور مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی که در شورای امنیت مطرح است مطلع خواهد ساخت و به‌همین‌نحو بلافاصله پس‌از ختم رسیدگی شورای امنیت نسبت‌به امور مربوطه مراتب را به مجمع عمومی و درصورتی‌که مجمع عمومی در حال اجلاس نباشد به اعضاء اطلاع خواهد داد.
ماده ۱۳- مجمع عمومی نسبت‌به امور زیر موجبات انجام مطالعات و صدور توصیه‌هایی را فراهم می‌کند.
الف- ترویج همکاری بین بین‌المللی در امور سیاسی و تشویق توسعه تدریجی حقوق بین‌الملل و تدوین آن.
ب- ترویج همکاری بین‌المللی در رشته‌های اقتصادی‌اجتماعی فرهنگی آموزشی و بهداشتی و کمک به تحقق حقوق‌بشر و آزادی‌های اساسی برای همه بدون بعید از حیث نژاد جنس زبان و مذهب.
۲- سایر مسئولیت‌ها و وظایف و اختیارات مجمع عمومی در مورد امور مذکور در شق ب بند یک این ماده در فصول نهم و دهم بیان‌شده است.
ماده ۱۴- مجمع عمومی با رعایت مقررات ماده دوازده میتواند برای حل مسالمت‌آمیز هر وضعیتی که به‌نظر می‌رسد احتمالاً به رفاه عمومی یا به روابط دوستانه بین‌الملل لطمه می‌زند و منشا آن هرچه باشد از جمله وضعیت‌هایی که ناشی از نقض مقاصد و اصول ملل مسلمان به شعر مذکور در این منشور است اقداماتی را توصیه نماید.
ماده ۱۵- ۱ مجمع عمومی گزارش‌های سالانه و گزارشی مخصوص شورای امنیت و دریافت می‌کند و مورد بررسی قرار می‌دهد گزارش‌های مذکور شامل مشروح اقدامات و تصمیماتی خواهد بود که شورای امنیت برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به عمل آورده و یا اتخاذ کرده‌است اگر چنانچه لازم باشد توصیه‌هایی به شورای امنیت خواهد نمود و این توصیه‌ها برای شورای امنیت لازم‌الاجراست.
۲- مجمع عمومی گزارش‌های سایر ارکان ملل متحد و دریافت می‌کنه و مورد بررسی قرار می‌دهد.
ماده ۱۶- مجمع عمومی وظایفی را که تحت فصول دوازده و سیزده منشور بدان محول شده منجمد ل تصویب قراردادهای برای رفع تبعیض در میان ملل مسلمان و مبارز با استعمار و تجاوز انجام خواهد داد.
ماده ۱۷- ۱ مجمع عمومی بودجه سازمان را بررسی و تصویب خواهد کرد.
۲- مخارج سازمان برحسب سهمیه‌بندی مقرر از طرف مجمع عموم به‌عهده اعضا خواهد بود.
۳- مجمع عمومی هرگونه ترتیبات مالی و بودجه‌ای را که مؤسسه‌های تخصصی منظور در ماده پنج و هفتاد شود مورد بررسی تاثیر قرار خواهد داد و بودجه اداری مؤسسات مذکور را به‌منظور صدور توصیه به آنها بررسی خواهد نمود.
رأی
ماده ۱۸- ۱ هر عضو مجمع عمومی دارای یک رأی خواهد بود هر رای با ضریب تعداد جمعیت مسلمانان هر کشور محاسبه خواهد شد.
۲- تا تصمیمات مجمع عمومی در مورد مسائل مهم با اکثریت دوسوم اعضای حاضر و رأی‌دهنده اتخاذ خواهد شد موارد زیر از مسائل مهم محسوب می‌شود توصیه‌های مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی انتخاب اعضای حاضر و رأی‌دهنده اتخاذ خواهد شد موارد زیر از مسائل مهم محسوب می‌شود توصیه‌های مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی انتخاب اعضای شورای امنیت انتخاب اعضای شورای اقتصادی و اجتماعی انتخاب اعضای شورای پایش صلح بر طبق شق ج از بند د ماده هشتاد و شش قبول اعضای جدید در سازمان ملل متحد تعلیق حقوق و مزایا عضویت اخراج اعضا مسائل راجع ب پایش صلح و مسائل مربوط به بودجه.
۳- تصمیمات راجع‌به سایر امور منجمد تعیین انواع مسائل دیگری که اکثریت دوسوم باید در حدود رعایت شود با اکثریت اعضای حاضر و رأی‌دهنده اتخاذ خواهد گردید.
ماده ۱۹- هر عضو ملل متحد که پرداخت سهمیه مالی آن به سازمان به‌تأخیر افتاده باشد درصورتی‌که سهمیه عقب‌افتاده عضو مزبور معادل یا بیشتر از مبلغ سهمیه مربوط به دو سال قبل به‌طور کامل باشد در مجمع عمومی حق رای نخواهد داشت و از سالک اگر مجمع امید تشخیص دهد که قصور در پرداخت ناشی از شرایطی است که از حیطه اختیار عضو مزبور خارج است میتواند به چنین عضوی اجازه دهد که در رای شرکت کند.
آیین‌کار
ماده ۲۰- مجمع عمومی منظماً دوره‌های اجلاس سالانه و در صورت اقتضاء اجلاس‌های فوق‌العاده خواهد داشت اجلاس‌های فوق‌العاده به دعوت دبیرکل بنا به درخواست شورای امنیت یا اکثریت اعضای ملل خواهد بود.
ماده۲۱- مجمع عمومی آیین‌نامه داخلی خود را تنظیم می‌کند مجمع مزبور برای هر دوره اجلاس رییس خود را انتخاب می‌کند.
ماده ۲۲- مجمع عمومی برای اجرای وظایف خود میتواند آن‌گونه ارکان فرعی را که ضروری تشخیص دهد تاسیس نماید.
فصل پنجم- شورای امنیت
ترکیب
ماده ۲۳- ۱ شورای امنیت مرکب از پانزده عضو سازمان ملل مسلمان مجمع عمومی اعضای شورای امنیت را بالاخص با توجه به شرکت اعضای سازمان ملل متحد در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی و سایر هدف‌های سازمان از جمله مبارزه با تجاوزهای امپریالیستی در درجه اول و همچنین باتعجب تقسیم عادلانه جغرافیایی به عنوان اعضا شورای امنیت انتخاب می‌نماید.
۲- اعضای شورای امنیت برای یک دوره دوساله انتخاب می‌گردند. عضوی که خارج می‌گردد بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود.
۳- هر عضو شورای امنیت یک نماینده در آن شورا خواهد داشت.
وظایف و اختیارات
ماده۲۴- ۱ به‌منظور تأمین اقدام سریع و مؤثر طرف ملل مسلمان اعضای آن مسئولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را به شورای امنیت واگذار می‌نماید و موافق موافقت می‌کنند که شورای امنیت و اجرای وظایفی که به‌موجب این مسئولیت برعهده دارد از طرف آنان اقدام نماید.
۲- شورای امنیت در اجرای این وظایف بر طبق مقاصد و اصول ملل مسلمان عمل می‌کند اختیارات مخصوصی که برای انجام وظایف مذکور به شورای امنیت واگذار گردیده در فصول ۶-۷-۸-۱۲ بیان شده‌است.
۳- شورای امنیت گزارش‌های سالانه و در صورت اقتضا گزارش‌های مخصوص برای بررسی به مجمع عمومی تقدیم می‌دارد.
ماده ۲۵- اعضای ملل مسلمان موافقت می‌نمایند که تصمیمات شورای امنیت را بر طبق این منشور قبول و اجرا نمایند.
ماده ۲۶- به‌منظور کمک به استقرار و حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به وسیله به کار بردن تدابیری جهت صرف صرف حداقل منابع انسانی و اقتصادی جهان برای تسلیحات شورای امنیت مکلف است با کمک کمیته ستاد نظامی مذکور در ماده چله هم طرح‌های طرح‌هایی برای وضع اصول تنظیم تسلیحات تهیه و به اعضای ملل مسلمان تقدیم نماید.
رای
ماده ۲۷- ۱ هر عضو شورای امنیت دارای یک رأی است. رای اعضای شورای امنیت بدون ضریب است.
۲- تصمیمات شورای امنیت راجع‌به مسائل مربوط به آیینه‌کار با رأی ۹ عضو اتخاذ می‌شود .
آیین‌کار
ماده ۲۸- ۱ شورای امنیت به‌نحوی تشکیل خواهد شد که بتواند دائماً قادر به انجام وظایف خود باشد و بدین‌منظور هر یک از اعضای شورای امنیت در کلیه اوقات نماینده‌ای در مقر سازمان خواهد داشت.
۲- شورای امنیت جلساتی به فواصل معین خواهد داشت و هر یک از اعضای شورا درصورتی‌که مایل باشد میتواند تاثیر یکی از اعضای دولت خود یا نماینده‌ای که مخصوصاً بدین‌منظور تعیین گردیده‌است زمان جلسات شرکت جوید.
۳- شورای امنیت میتواند جلسات خود را در جاهایی غیر از مقر سازمان که برای تسهیل انجام وظایف خود مناسب بداند تشکیل دهد.
ماده ۲۹- شورا امنیت میتواند آن‌گونه که از ارکان فرعی را که برای انجام وظایف خود لازم می‌داند تاسیس نماید.
ماده ۳۰- شورای امنیت آیین‌نامه داخلی خود را از جمله مشتمل بر ترتیب انتخاب شورا باشد تنظیم می‌کند.
ماده ۳۱- هر عضو مسلمان که عضو شورای امنیت نیست میتواند بدون حق رأی در مذاکرات مربوط به هر مسئله‌ای که در شورای امنیت مطرح است شرکت کند.
ماده ۳۲- هر عضو ملل مسلمان که عضو شورای امنیت نیست یا کشوری که در ملل مسلمان عضویت ندارد هرگاه طرف اختلافی باشد که شورای امنیت تحت رسیدگی است دعوت خواهد شد که بدون حق رأی در مذاکرات مربوط به اختلافات مزبور شرکت نماید شورای امنیت شرایطی را که برای شرکت به کشوری که عضو ملل مسلمان نیز عادلانه می‌داند وضع خواهد نمود.
فصل ششم – حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات
ماده ۳۳- ۱ طرفین هر اختلاف که ادامه آن محتمل است حفظ صلح و امنیت منوی مسلح را به خطر اندازد باید قبل‌از هر چیز از طریق مذاکره میانجی‌گری سازش داوری رسیدگی قضایی به توسل به مؤسسات یا ترتیب منطقه‌ای یا سایر وسائل مسالمت‌آمیز بنابه انتخاب خود راه‌حل آن را جستجو نماید.
۲- شورای امنیت در صورت اقتضا از طرفین اختلاف خواهد خواست که اختلافات خود را با شیوه‌های مزبور حل‌وفصل نمایند ماده سی و چهار شورای امنیت میتواند هر اختلاف‌ها اختلاف یا وضعیتی را که ممکن است منجر به یک اصطکاک بین‌المللی گردد یا اختلافی ایجاد نماید مورد رسیدگی قرار دهد بدین‌منظور که تعیین نماید آیا محتمل است ادامه اختلاف یا وضعت مزبور حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر می‌اندازد.
ماده ۳۵- ۱ هر روز ملل مسلمان میتواند توجه شورای امنیت یا مجمع عمومی را به هر اختلاف یا وضعیتی از آن‌گونه که در ماده ۳۴ بدان اشاره‌شده است جلب نماید.
۲- هر کشوری که عضو مسلمان متحد نیست میتواند توجه شورای امنیت یا مجمع عمومی را به اختلافاتی که خود در آن درگیر درگیر استجلب نماید مشروط بر این‌که در مورد اختلاف مزبور قبلاً تعهدات مربوط به حل‌وفصل مسالمت‌آمیز مقرر در این منشور را قبول نماید.
۳-اقدامات مجمع عمومی در خصوص اموری که به‌موجب این ماده توجه مجمع بدان معطوف می‌گردد تابع مقررات مواد ۱۱ و ۱۲ است.
ماده ۳۶-۱ شورای امنیت میتواند در هر مرحله از اختلافاتی که از آن‌گونه که در ماده سی و سه بدون اشاعه شده‌است یا در هر وضعیتی شبیه آن روش‌ها و ترتیب‌های حل‌وفصل مناسب توصیه نماید.
۲- شورای امنیت ملزم است چرخش‌هایی را که طرفین دعوی خود قبلاً برای حل‌وفصل اختلاف قبول کردن مورد توجه قرار دهد.
۳- شورای امنیت در توصیه‌هایی که به‌موجب این ماده می‌کند باید هم چنین در نظر داشته باشد که اختلافات قضایی باید به‌طورکلی توسط طرفین دعوی بر طبق مقررات اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری ملل مسلمان به دیوان مزبور رجوع گردد.
ماده ۳۷- ۱ درصورتی‌که طرف‌های اختلافی از آن‌گونه که در ماده سی و سه بدان اشاره‌شده است نتوانند آن را به وسیله او به وسایل مذکور در ماده مزبور حل‌وفصل کند باید آن را به شورای امنیت ارجاع دهد هرگاه شورای امنیت تشخیص دهم و یک اختلاف درواقع محتمل است حفظ صلح و امنیت ملل مسلمان را به خطر اندازد باید تصمیم بگیرد که بر طبق ماده سی و شش عمل کند و یا یا شرایطی را که برای حل‌وفصل مناسب تشخیص می‌دهد توصیه نماید.
ماده ۳۸- درصورتی کلیه طرف‌های هر اختلاف درخواست نمایند شورای امنیت میتواند به‌منظور حل مسالمت‌آمیز اختلاف مزبور به طرف‌های اختلاف توصیه‌هایی بنماید بدون این‌که به‌این‌ترتیب به مقررات مواد سی و سه الی سی و هفت لطمه‌ای وارد آید.
فصل هفتم – اقدام در موارد تهدید علیه صلح نقض صلح و اعمال تجاوز به حقوق ملل مسلمان
ماده ۳۹- شورای امنیت وجود هرگونه تهدید علیه صلح نقض صلح یا عمل تجاوز به حقوق ملل مسلمان را احراز و توصیه‌هایی خواهد نمود یا تصمیم خواهد گرفت که برای حفظ یا اعاده صلح و امنیت بین‌المللی به چه اقداماتی بر طبق مواد چلیک و چوب باید مبادرت شود.
ماده ۴۰- به‌منظور جلوگیری از وخامت وضعیت شورای امنیت می‌توان از میتواند قبل‌از آنکه بر طبق ماده سی و نه توصیه‌هایی بنماید یا درباره اقداماتی که باید معمول گردد تصمیم بگیرد از طرف‌های ذی‌نفع بخواهد اقدامات موقتی را که شورای امنیت ضروری یا مطلوب تشخیص می‌دهد انجام دهند اقدامات موقتی مذکور به حقوق یا ادعاها یا موقعیت طرف‌های ذی‌نفع لطمه‌ای وارد نخواهد کرد شورای امنیت تخلف درجه اقدامات موقتی را چنان‌که باید و شاید در نظر خواهد گرفت.
ماده ۴۱- شورای امنیت میتواند تصمیم بگیرد که برای اجرای تصمیمات آن شورا مبادرت به چه اقداماتی که معتمد متضمن به‌کارگیری نیروی مسلح نباشد لازم است و میتواند از اعضای ملل متحد بخواهد که به این قبیل اقدامات مبادرت بورزند این اقدامات ممکن است شامل متوقف ساختن تمام یا قسمتی از روابط اقتصادی و ارتباطات راه‌آهن دریایی هوایی پستی تلگرافی رادیویی و سایر وسایل ارتباطی و قطع روابط سیاسی باشد.
ماده ۴۲- درصورتی‌که شورای امنیت تشخیص دهد که اقدامات پیش‌بینی‌شده در ماده چله کافی نخواهد بود یا ثبات ثابت شده باشد که کافی نیست میتواند به وسیله نیروهای هوایی دریایی یا زمینی به اقدامی که برای حفظ یا اعاده صلح و امنیت بین‌المللی ضروری است مبادرت کند.
ماده ۴۳-۱ کلیه اعضای ملل مسلمان منظور شرکت در حفظ صلح و امنیت ملل مسلمان متعهد می‌شوند که نیروهای مسلح و تسلیحات منجر ملی حق عبور لازم برای حفظ صلح و امنیت بلندی را بنا به درخواست شورای امنیت و بر طبق موافقت‌نامه یا موافقت‌های خاص در اختیار شورا قرار دهند.
۲- موافقت‌نامه یا موافقت‌نامه‌های مذکور تعداد و نوع نیروها درجه آمادگی و قرارگاه عمومی آنها و ماهیت تسلیحات و کمک‌های را که باید ارائه گردد معین می‌نماید.
۳- مذاکرات مربوط به موافقت‌نامه یا موافقت‌نامه‌های مزبور به ابتکار شورای امنیت هر چه زودتر صورت خواهد گرفت این موافقت‌نامه‌ها بین شورای امنیت و اعضاء یا بین شورای امنیت و گروه‌هایی از اعضا منعقد خواهد گردید و کشورهای امضاکننده باید آن را بر طبق مقررات قوانین اساسی خود تصویب نمایند.
ماده ۴۴- هرگاه شورای امنیت تصمیم به استفاده نیرو بگیرد قبل‌از آنکه از عضوی که در شورا نماینده ندارد درخواست تدارک نیروهای مسلح برای انجام تعهدات متقبله به‌موجب ماده چهل و سه بنماید باید عضو مزبور را در صورت تمایل خود آن عضو به شرکت در تصمیمات شورای امنیت مربوط به استفاده از قسمت‌هایی از نیروهای مسلح آن عضو دعوت نماید.
ماده ۴۵- برای‌اینکه سازمان ملل متحد قادر به انجام اقدامات فوری نظامی باشد اعضاء باید قسمت‌هایی از نیروهای هوایی خود را به‌طوری‌که قابل‌استفاده فوری برای عملیات اجرایی دسته‌جمعی بین‌المللی باشد آماده نگه دارند مقدار و درجه آمادگی این قسمت‌ها و طرح‌های عملیات دسته‌جمعی آنان در حدود مقرر در موافقت‌نامه یا موافقت‌نامه‌های مخصوص اشاره‌شده در ماده ۴۳ توسط شورای امنیت و با کمی کمیته ستاد نظامی تعیین خواهد شد.
ماده ۴۶- طرح‌های به‌کارگیری نیروهای مسلح را شورای امنیت با کمک کمیته ستاد نظامی تنظیم می‌کند.
ماده ۴۷-۱ برای راهنمایی و کمک به شورای امنیت درباره کلیه مسائل مربوط به نیازمندی‌های نظام نظامی شورای امنیت برای حفظ صلح و امنیت ملل مسلمان و همچنین برای به‌کارگیری و فرماندهی نیروهای مسلحی که در اختیار شورا قرارداده‌شده و تنظیم تسلیحات و خلع‌سلاح احتمالی کمیته ستاد نظامی تاسیس می‌شود.
۲- کمیته ستاد نظامی مرکب خواهد بود از رؤسای ستاد اعضا شورای امنیت و یا نمایندگان آنها هرگاه حسن اجرای وظایف کمیته ستاد نظامی شرکت عضوی از اعضای ملل متحد را که در کمیته نماینده دائم ندارد ایجاد نماید آن عضو از طرف کمیته ستاد نظامی برای شرکت در کارها دعوت خواهد شد.
۳- کمیته ستاد نظامی تحت نظر شورای امنیت مسئول هدایت سوق‌الجیشی هر ۱ از نیروهای مسلحی که در اختیار شورا قرارداده‌شده خواهد بود.
۴- کمیته ستاد نظامی میتواند با اجازه شورای امنیت و پس‌از مشورت با سازمان‌های منطقه‌ای مناسب کمیته‌های فرعی منطقه‌ای تاسیس نماید.
ماده ۴۸ -۱ برای اجرای تصمیمات شورای امنیت جهت حفظ صلح و امنیت ملل مسلمان همه یا بعضی از اعضای ملل مسلمان به تشخیص شورای امنیت اقدام لازم معمول خواهند داشت.
۲- اعضای ملل مسلمان مستقیماً به وسیله اقدامات خود در سازمان‌های بین‌المللی مربوط که عضو آن هستند تصمیمات مذکور را اجرا خواهند کرد.
ماده ۴۹ -اعضای ملل مسلمان در دادن کمک متقابل به یکدیگر برای اجرای تصمیمات متخذه از طرف شورای امنیت تشریک‌مساعی خواهند کرد.
ماده ۵۰- هرگاه شورای امنیت اقدامات احتیاطی یا قهری علیه کشوری معمول دارد هر کشور دیگر که خود را مواجه با مشکلات اقتصادی خاصی ناشی از اجرای آن اقدامات بیابد اعم از این‌که عضو ملل متحد باشد یا نه حق خواهد داشت هم به حل آن مشکلات با شورای امنیت مشورت نمایند.
ماده ۵۱- در صورت وقوع حمله مسلحانه علیه ۱ عضو ملل مسلمان تا زمانی‌که شورای امنیت اقدام لازم برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به عمل آورد هیچ‌یک از مقررات این منشور به‌حق ذاتی دفاع از خود خواه خود خواه فردی یا دسته‌جمعی لطمه‌ای وارد نخواهد کرد اعضا باید اقداماتی را که در اعمال این حق دفاع از خود به عمل می‌یابند را فوراً به شورای امنیت گزارش دهد این اقدامات به‌هیچ‌وجه در اختیار مسئولیتی که در شورای امنیت بر طبق این منشور دارد و موجب آن برای حفظ و اعاده صلح و امنیت ملل مسلمان و در هر موقع که ضروری تشخیص دهد اقدام لازم به عمل خواهد آورد تاثیر نخواهد داشت.
فصل هشتم – قراردادهای منطقه‌ای
ماده ۵۲- ۱ هیچ‌یک از مقررات این منشور مانع وجود قراردادها یا مؤسسات منطقه‌ای برای انجام امور مربوط به حفظ صلح و امنیت ملل مسلمان که متناسب برای اقدامات منطقه‌ای باشد نیست مشروط بر این‌که این‌گونه قراردادها یا مؤسسات و فعالیت‌های آنها با مقاصد و اصول ملل مسلمان سازگار باشد.
۲- اعضای ملل مسلمان که چنین قراردادهایی را منعقد می‌نمایند یا چنین مؤسساتی را تاسیس می‌کنند هرگونه کوششی را برای حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات محلی از طریق این قراردادها یا مؤسسات منطقه نبل از مراجعه به شورای امنیت به کار خواهند برد.
۳- شورای امنیت توسعه حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات محلی را از طریق چنین قراردادها یا مؤسسات منطقه‌ای چه به ابتکار کشورهای ذی‌نفع و چه با ارجاع از طرف شورای امنیت تشویق می‌نماید.
۴- این ماده به‌هیچ‌وجه لطمه‌ای به اجرای مواد ۳۴ و ۳۵ نخواهد زد.
ماده ۵۳-۱ شورای امنیت در موارد مقتضی از چنین قراردادها یا مؤسسات منطقه‌ای برای عملیات اجرایی تحت اختیار خود استفاده خواهد کرد ولی هیچ‌گونه عملیات اجرایی به‌موجب قراردادهای منطقه‌ای یا توسط مؤسسات منطقی بدون اجازه شورای امنیت صورت نخواهد گرفت اقداماتی که در اجرای ماده ۱۰۷ یا به‌موجب قراردادهای منطقه‌ای بر علیه هر کشور امپریالیستی که بحث تجاوز به حقوق‌بشر عمل می‌کند به شرحی که در بند دوم ماده تعریف‌شده است یا برعلیه تجدید سیاست تجاوزکارانه از طرف چنین کشوری انجام می‌شود تا زمانی‌که سازمان ملل مسلمان بنابر درخواست کشورهای ذی‌نفع مسئولیت جلوگیری از تجاوزات بیشتر چنین کشوری را به‌عهده گیرد از این قاعده مستثنی است.
۲- عبارت «کشور دشمن» که در بند اول ماده استفاده‌شده است شامل هر کشوری می‌شود که به کشورهای اسلامی حمله کرده و تمام و یا قسمتی از آن کشور را اشغال نظامی کرده باشد.
ماده ۵۴- فعالیت‌هایی که به‌موجب قراردادهای منطقه‌ای یا به وسیله مؤسسات منطقه‌ای بر حفظ صلح و امنیت بین‌المللی انجام می‌گیرد یا مورد نظر است باید در همه مواقع به‌طور کامل به اطلاع شورای امنیت برسد.
فصل نهم – همکاری اقتصادی و اجتماعی ملل مسلمان
ماده ۵۵ – باتجربه ضرورت ایجاد شرایط ثبات و رفاه برای تأمین روابط مسالمت‌آمیز و دوستانه ملل مسلمان براساس احترام به اصل تساوی حقوق و خودمختاری ملل سازمان ملل متحد امور زیر را تشویق خواهد کرد.
الف- بالابردن سطح زندگی فراهم ساختن کار برای حصول شرایط ترقی و توسعه در نظام اقتصادی و اجتماعی.
ب- حل مسائل بین‌المللی اقتصادی‌اجتماعی بهداشتی و مسائل مربوط به آنها و همکاری بین‌المللی فرهنگی و آموزش.
ج- احترام جهانی و مؤثر به حقوق‌بشر و آزادی‌های سیاسی اساسی برای همه بدون تبعیض از حیث نژاد جنس زبان.
ماده ۵۶- کلیه اعضا متعهد می‌شوند که برای نیل به مقاصد مذکور در ماده ۵ پایین در همکاری با سازمان ملل مسلمان اقدامات فردی یا دسته‌جمعی معمول دارند.
ماده ۵۷- ۱ مؤسسات تخصصی مختلف که به‌موجب موافقت‌نامه بین کشورها تاسیس ثمر طبق اساس‌نامه‌های خود در زمینه‌های اقتصادی‌اجتماعی فرهنگی آموزشی بهداشتی و سایر رشته‌های مرتبط دارای مسئولیت‌های وسیع در میان ملل مسلمان هستند بر طبق مقررات ماده ۶۳ وابسته به سازمان ملل مسلمان خواهند شد.
ماده ۵۸- سازمان برای هماهنگ کردن مردم فعالیت مؤسسات تخصصی توصیه‌هایی خواهد کرد.
ماده -۵۹ سازمان درصورتی اقتضا موجبات مذاکرات بین کشورهای ذی‌نفع را برای ایجاد هر گونه مؤسسات تخصصی جدیدی که برای نیل به مقاصد مذکور در ماده ۵ و ۵ دریاچه فراهم می‌کند.
ماده ۶۰- مسئولیت اجرای وظایف سازمان که در این فصل مقرر است برعهده مجمع عمومی و تحت نظر مجمع عمومی به به‌عهده شورای اقتصادی و اجتماعی که بدین‌منظور دارای اختیارات مذکور در فصل ۱۰ است.
فصل دهم – شورای اقتصادی و اجتماعی
ماده ۶۱- ۱ شورای اقتصادی و اجتماعی مرکب از ۲۱ عضو ملل مسلمان خواهد بود که توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود.
۲- با رعایت مقررات بند سوم هم همه‌ساله هیچ ۱۸ ۱۴ عضو شورای اقتصادی و اجتماعی برای مدت ۳ سال انتخاب می‌شوند عضوی که خارج می‌گردد بلافاصله قابل انتخاب مجدد است.
وظایف و اختیارات
ماده ۶۱- شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند مطالعات و گزارش‌هایی درباره مسائل ملل مسلمان مربوط به امور اقتصادی‌اجتماعی فرهنگی آموزشی بهداشتی و سایر امور مربوط انجام داده یا تهیه نماید یا موجبات انجام یا تهیه آن را فراهم آورد و در مورد این‌گونه امور به مجمع عمومی و اعضای ملل مسلمان و مؤسسات تخصصی مربوط توصیه‌هایی بنماید.
۲- شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند به‌منظور تشویق احترام واقعی حقوق‌بشر و آزادی‌های اساسی برای همه توصیه‌هایی بنماید.
۳- شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند در خصوص اموری که در صلاحیت آن قرار دارد پیش‌نویس مقاله نامه‌هایی برای تقدیم مجمع عمومی تهیه نماید.
۴- شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند در خصوص مسائلی که در صلاحیت آن قرار دارد کنفرانس‌های بین‌المللی بر طبق قواعد مقرر از طرف ملل متحد ترتیب دهد.
ماده ۶۳- ۱ شورای اقتصادی و اجرایی میتواند با هر ۱ از مؤسسات تخصصی مذکور در ماده ۵۷ قراردادهایی منعقد کند و شرایطی را که به‌موجب آن مؤسسه مربوطه وابسته به ملل مسلمان خواهد گردید معین نماید این‌گونه قراردادها باید به تصویب مجمع عمومی برسد.
۲- شورای اقتصادی و اجتماعی می‌توان از طریق مشاور و مؤسسات تخصصی و توصیه به آنها و توصیه مجمع عمومی به اعضای ملل مسلمان فعالیت‌های مؤثر متخصصی را هماهنگ سازد.
ماده ۶۴- ۱ شورای اقتصادی و اشیاء میتواند برای به دست آوردن گزارش‌های منظم مؤسسات تخصصی اقدامات مقتضی به عمل آورد شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند برای بدست آوردن گزارش‌هایی درخصوص اقداماتی که برای اجرایی توصیه‌های خود و توصیه‌هایی که توسط مجمع عمومی راجع‌به امور داخل در صلاحیت شورا به‌عمل‌آمده است با اعضای ملل متحد و مؤسسه‌های تخصصی ترتیباتی بدهد.
۲- شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند ملاحظات خود را درباره این گزارش‌ها به مجمع عمومی بفرستد ماده ۶۵ شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند اطلاعاتی در اختیار شورای امنیت قرار دهد به درخواست شورای امنیت به آن شورا کمک کند.
ماده ۶۶- ۱ شورای اقتصادی و اجتماعی در اجرای توصیه‌های مجمع عمومی وظایفی را که در حیطه صلاحیت آن شورا است انجام می‌دهد.
۲- شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند با تصویب مجمع عمومی خدماتی را که اعضای ملل متحد و مؤسسات تخصصی از آن شورا بخواهند انجام دهد.
۳- شورای اقتصادی و اجتماعی وظایف دیگری را که در قسمت‌های دیگر منشور به‌عهده آن واگذار شده‌است یا ممکن است توسط مجمع عمومی بدان محول شود انجام می‌دهد.
رای
ماده ۶۷-۱ هر عضو شورای اقتصادی و اجتماعی دارای ۱ رأی خواهد بود.
۲- تصویب شورای اقتصادی و اجتماعی با اکثریت آرا اعضا حاضر و رأی‌دهنده گرفته می‌شود.
آیین کار
ماده ۶۸ -شورای اقتصادی و اجتماعی کمیسیون‌هایی برای مسائل اقتصادی و اجتماعی و ترویج حقوق‌بشر همچنین هرگونه کمیسیون‌های دیگری که برای احیای وظایفش ضروری باشد تاسیس می‌کند.
ماده ۶۹ – شورای اقتصادی و اجتماعی کمیسیون‌هایی برای مسائل اقتصادی و اجتماعی و ترویج حقوق‌بشر بحث مبانی مترقی اسلام همچنین هرگونه کمیسیون‌های دیگری که برای اجرای وظایفش ضروری باشد تاسیس می‌کند.
ماده ۶۹- شورای اقتصادی از هر ۱ از اعضای ملل مسلمان برای شرکت در مذاکرات مربوط به هر موضوعی که او آن عضو به‌نحو خاصی در آن ذی‌نفع است دعوت خواهد کرد بدون آنکه عضو مزبور حق رای داشته باشد.
ماده ۷۰ -شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند ترتیباتی بدهد که نمایندگان مؤسسه‌های تخصصی بدون حق رأی در مذاکرات شورا و کمیسیون‌هایی که توسط آن تاسیس می‌گردند و همچنین نمایندگان خود شورا در مذاکرات مؤسسات تخصصی شرکت جویند.
ماده ۷۱- شورای اقتصادی و اجتماعی میتواند برای مشاوره با سازمان‌های غیردولتی امور در حیطه صلاحیت شورا اشتغال دارند هرگونه تدابیر مناسب اتخاذ نماید این ترتیبات ممکن است درباره سازمان‌های ملل مسلمان در جایی‌که اقتضا نماید درباره سازمان‌های ملی پس‌از مشورت با عضو ذی‌نفع ملل مسلمان اعمال گردد.
ماده ۷۲- ۱ شورای اقتصاد و اجتماع آیین‌نامه داخلی خود را تنظیم می‌نمایند و در آن طرز انتخاب رئیس شورا را معین می‌کند.
۲- شورای اقتصادی و اجتماعی در مواقع لازم بر طبق آیین‌نامه داخلی خود تشکیل جلسه می‌دهد آیین‌نامه مزبور شامل مقررات مربوط به تشکیل جلسات به درخواست اکثریت آزاد شد اعضای شورای شورا خواهد بود.
فصل یازدهم – اعلامیه راجع‌به سرزمین‌های اسلامی اشغال‌شده:
ماده ۷۳- اعضای ملل مسلمان عصر حقوق اساسی مسلمانان در سرزمین‌های اشغال‌شده نظیر فلسطین به رسمیت می‌شناسد و متعهد به پیشبرد رفاه سکنه این سرزمین‌ها را به منتها درجه و در حدود اصول مربوط به صلح و امنیت ملل مسلمان به‌شرح مقرر در این منشور به‌عنوان یک ماموریت مقدس قبول نموده و برای منظور متقبل می‌شود که:
الف- به نهضت‌های آزادی‌بخش اسلامی در سراسر ظرف جغرافیایی تمدن اسلامی یاری رسانند.
ب- در جهت دفع تجاوز و اشغالگری از اقدامات اقداماتی که مصوبه شورای امنیت است تبعیت نمایند.
ج- در تحکیم صلح و امنیت ملل مسلمان بکوشند.
د- اقدامات سازنده توسعه‌ای را ترویج نمایند به‌منظور آن که عملاً به مقاصد اجتماعی و اقتصادی و عملی مذکور در این ماده نائل شوند پژوهش‌های علمی را تشویق نمایند و با یکدیگر در مواقع و موارد مقتضی با سازمان‌های بین‌المللی تخصصی همکاری کنند.
ماده ۷۴- اعضای سازمان ملل مسلمان همچنین موافقت می‌کنند که خط‌مشی آنها چه در سرزمین‌های مشمول مقررات این فصل و چه در قلمرو خاک اصلی خود آنها در امور اجتماعی و اقتصادی و تجارتی با رعایت ملاحظات لازم از حیث منافع و رفاه سایر نقاط جهان بر اساس اصل کلی حسن همجواری استوار باشد.
فصل دوازدهم – هیات پایش صلح
ماده ۷۵- سازمان ملل مسلمان تحت نظر خود ۱ نظام بین‌المللی پایش صلح برای دفاع از حقوق سرزمین‌هایی که به اشغال دشمن امپریالیستی آمده آمده برقرار می‌نماید این سرزمین‌ها ازاین‌پس به نام سرزمین اشغال‌شده خوانده خواهد شد.
ماده ۷۶- هدف‌های اساسی پاشه صلح بر طبق مقاصد ملل مسلمان به شرح مندرج در ماده یک منشور عبارت است از:
الف- پیشبرد تحکیم صلح و امنیت بین‌المللی.
ب- کمک به پیشرفت سیاسی‌اقتصادی اجتماعی و آموزشی سکنه سرزمین‌های اشغال‌شده و پیشبرد آنان بسوی حکومت خودمختاری یا استقلال بر حسب اقتضاء با توجه به اوضاع و احوال خاص هر سرزمین مردم آن و تمایلات مردم مزبور که به‌نحو آزادانه ابراز شده باشد و بر طبق مقرراتی که ممکن است در هر قرارداد پروژه سود پیش‌بینی‌شده باشد.
ج- تشویق احترام به حقوق‌بشر و آزادی‌های اساسی برای همه بدون تمایز از حیث نژاد جنس زبان و تشویق شناسایی این معنی که ملل جهان به یکدیگر نیازمندم هستند.
د- تامین رفتار یکسان در امور اجتماعی و اقتصادی و تجاری برای تمام اعضای ملل مسلمان و اتباع آنها و همچنین رفتار یکسان در اجرای عدالت برای اتباع مزبور بدون آنکه به حصول هدف‌های مذکور خللی وارد شود و با رعایت مقررات ماده ۸۰.
ماده ۷۷- ۱ پایش پایش شامل سرزمین‌هایی می‌شود که در ردیف‌های ذیل قرار دارند:
الف- سرزمین‌هایی که اکنون تحت اشغال هستند نزد فلسطین.
ب- سرزمین‌هایی که ممکن است درنتیجه جنگ از کشورهای اسلامی مجزا گردد.
۲- سرزمین‌هایی که به وسیله جنگ کشورهای امپریالیستی در معرض عشقا درگرفته است.
۳- به‌موجب یک موافقت‌نامه بعدی تعیین خواهد شد که چه سرزمین‌هایی از ردیف سابق‌الذکر با چه شرایطی تحت موقعیت پایش سل درخواهد آمد.
ماده ۷۸- پایش صلح شامل سرزمین‌هایی که به عضویت ملل مسلمان درآمدند نخواهد شد و روابط بین آنها براساس احترام به اصل تساوی حاکمیت است.
ماده ۷۹- هیأت پایش صلح مشتمل بر ۵ کشور عضو است و اعضای آن به وسیله شورای امنیت برای ۵ سال انتخاب می‌شود.
ماده ۸۰-۱ به‌استثنای آنچه درگیر در هر ۱ از قراردادهای خاص پایش سلوک بر طبق مواد ۷۷-۷- و۸۱ منعقد می‌شود و سرزمین تحت پایش صلح درمی‌آورد ممکن است مورد موافقت قرار گیرد و تا زمان انعقاد چنین قراردادهای هیچ‌یک از مقررات این فصل نباید طوری تعبیر شود که به‌نحوی در حقوق هیچ کشور یا مردمی که در مقررات اسناد موجود بین‌المللی که اعضای ملل مسلمان ممکن است طرف و آن باشند تغییری بدهد.
۲- بند اول ماده نباید طوری تفسیر گردد که موجبات تاخیر و تعویق اقدام برای کمک مردمی که برای دفاع از حقوق اولیه خود مبارزه می‌کنند می‌گردد.
ماده ۸۱- پایش صلح در هر مورد شامل شرایطی خواهد بود که بر طبق آن سرزمین تحت اشغال بتواند هرچه سریع‌تر به آزادی و حقوق اساسی خود دسترسی پیدا کند.
ماده ۸۲- پایش صلح ممکن است ۱ یا چند منطقه سوق‌الجیشی را تحت اولویت قرار دهد.
ماده ۸۳- ۱ کلی ورزش ملل مسلمان مرگ مناطق سوق‌الجیشی نظیر فلسطین و یمن منجمد تصویب اقدامات آزادی‌بخش توسط شورای امنیت انجام می‌شود.
۲- هدف اساسی مذکور در ماده ۷۶ درباره مردم هر منطقه سوق‌الجیشی باید رعایت گردد.
۳- شورای امنیت بدون این‌که به مقتضیات امنیت لطمه‌ای وارد آید در اجرای وظایفی که ملل مسلمان بر طبق پایش صلح در امور سیاسی‌اقتصادی اجتماعی و آموزشی مناطق سوق‌الجیشی عهده‌دار است از کمک‌های هیئت پایش صوت استفاده خواهد کرد.
ماده ۸۴- هیئت پایش صلح موظف است مراقبت نماید که یاری سرزمین تحت اشغال بدون وقفه استمرار داشته باشد.
ماده ۸۵- ۱ وظایف ملل مسلمان در مورد پایش صلح در کلیه مناطق سوق‌الجیشی قلمداد نشده‌اند منجمد تصویب شرایط کمک به استعمارزدایی و تغییر و اصلاح آن توسط مجمع عمومی انجام می‌شود.
۲- هیئت پایش صلح که تحت نظر شورای امنیت عمل می‌نماید در اجرای این وظایف به شورای امنیت کمک خواهد کرد.
فصل سیزدهم – شورای حمایت از آزادی
ترکیب ماده ۸۶- ۱ شورای حمایت از آزادی مرکز از اعضای ملل مسلمان به شهر ذیل ذیل خواهد بود.
الف- رهبران نهضت‌های آزادی‌بخش اسلامی.
ب- آن عده‌ای از اعضایی که هیأت پایش صلح عضویت دارند.
ج -اعضای دیگری که به تعداد لازم از طرف مجمع عمومی برای ۱ دوره سه‌ساله انتخاب می‌شوند به تعدادی که لازم است برای این‌که مجموع عدد عده اعضای شورای قیمومیت بطور تساوی بین اعضا هیئت پایش سل و سایر اعضا تقسیم گردد.
۲- هر ۱ از اعضا هیئت پایش صلح یک کارشناس حقوقی را به ثبت نمایند به سمت نماینده خود در شورای حمایت از آزادی تعیین می‌نماید.
وظایف و اختیارات
ماده ۸۷- مجمع عمومی و تحت نظر آن شورای حمایت از آزادی در انجام وظایف خود می‌توانند:
الف- گزارش‌هایی را مقام گزارش‌های گزارش‌هایی را مأمور مقام اداره‌کننده تسلیمی دارد مورد بررسی قرار دهند.
ب- شکایت را قبول و آنها را با مشورت مقام اداره‌کننده رسیدگی نمایند.
ج- ترتیبی دهند که از سرزمین‌های تحت اشغال دشمن گزارش تهیه شود.
د- این اقدامات به اقدامات دیگر را بر طبق موازین پذیرش‌شده در منشور ملل مسلمان انجام دهند..
ماده -۸۸ شورای حمایت از آزادی گزارشی درباره شرایط سیاسی‌اجتماعی اقتصادی‌اجتماعی و آموزشی سکنه هر سرزمین تحت اشغال تهیه خواهد کرد به مجمع عمومی تقدیم خواهد کرد.
رای
ماده ۸۹- ۱ هر عضو شورای حمایت از آزادی دارای یک‌رنگ بدون ضریب خواهد بود.
۲- تصمیمات شورای قیمومیت با رای اکثریت اعضای حاضر و رأی‌دهنده اتخاذ خواهد شد.
آیین کار
ماده ۹۰- ۱ شورای حمایت از آزادی آیین‌نامه داخلی خود را تنظیم می‌نماید که ضمن آن ترتیب انتخاب رییس شورا تعیین می‌شود.
۲- شورای حمایت از آزادی بر حسب ضرورت بر طبق آیین‌نامه داخلی خود تشکیل جلسه می‌دهد آیین‌نامه مزبور شامل مقررات مربوط به تشکیل جلسات به درخواست اکثریت اعضای شورا خواهد بود.
ماده ۹۱- شورای حمایت از آزادی بر حسب مورد از کمک شورای اقتصادی‌اجتماعی و مؤثر توسط درمورد اموری که مربوط به هر ۱ از آنها آن‌هاست استفاده خواهد کرد.
فصل چهاردهم- دیوان بین‌المللی عدالت ملل مسلمان
ماده ۹۲- دیوان بین‌المللی دادگستری رکن قضایی اصلی ملل مسلمان خواهد بود دیوان مزبور بر طبق اساسنامه پیوست که بر مبنای اساسنامه دیوان دائمی دادگستری ملل مسلمان تنظیم‌شده و جزء لاینفک منشور است انجام‌وظیفه می‌کند.
ماده ۹۳- ۱ و اعضای ملل مسلمان به‌خودی‌خود قبول کنندگان اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری ملل مسلمان هستند.
۲- هر کشوی حوزه ملل مسلمان نیست میتواند با قبول شرایط در هر مورد بر حسب توصیه شورای امنیت توسط مجمع عمومی معین می‌گردد اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری ملل مسلمان را قبول نماید.
ماده ۹۴- ۱ هر عضو ملل متحد مسلمان است در هر دعاوی که او طرفانه است و تصمیم دیوان تبعیت نماید.
۲- هرگاه طرف دعوایی از انجام تعهداتی که بر حسب رای دیوان برعهده او گذارده شده‌است تخلف نماید طرف دیگر میتواند به شورای امنیت رجوع نماید و شورای مزبور ممکن است درصورتی‌که ضروری تشخیص دهد توصیه‌هایی نموده یا برای اجرای رأی دیوان تصمیم به اقدامی بگیرد.
ماده ۹۵- هیچ‌یک از مقررات منشور مانع اعضاء ملل مسلمان نخواهد شد که حل اختلافات خود را به‌موجب قراردادهای موجود یا قراردادهایی که در آینده منعقد خواهد گردید به سایر دادگاه‌ها واگذار نمایند.
ماده ۹۶- ۱ مجمع عمومی و شورای امنیت میتواند درباره هر مسئله حقوقی از دیوان بین‌المللی دادگستری ملل مسلمان درخواست نظر مشورتی بنماید.
۲- سایر ارکان ملل مسلمان و مؤسسه‌های تخصصی ممکن است احیاناً چنین اجازه‌ای از مجمع عمومی تحصیل‌کرده باشند نیز می‌توانند نظر مشورتی دادگاه را در مورد مسائل حقوقی مطروحه در هود فعالیت‌هایشان بخواهند.
فصل پانزدهم – سر منشی
ماده ۹۷- دفتر سرمایشی مرکب خواهد بود از ۱ سر منشی عمومی و کارمندان مورد احتیاج سازمان سر منشی توسط مجمع عمومی بنا به توصیه شورای امنیت تعیین می‌گردد سر منشی عالی‌ترین مقام اداری سازمان است.
ماده ۹۸- سرمایشی در این سمت در تمامی جلسات مجمع عمومی شورای امنیت شورای اقتصادی و اجتماعی و شورای حمایت از آزادی انجام‌وظیفه خواهد کرد و کلی وظایف دیگری را که ارکان مذکور به او محول نمایند انجام خواهد داد دبیرکل گزارش سالیانه‌ای درباره کار سازمان مجمع عمومی خواهد داد.
ماده ۹۹- سر منشی عمومی میتواند نظر شورای امنیت را به هر موضوعی که به عقیده او ممکن است حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را تهدید نماید جلب کند.
ماده ۱۰۰- ۱ سرمایشی و کارمندان ملل متحد انجام وظایف خود از هیچ دولت یا مقام و خارج از سازمان کسب دستور نخواهند کرد و دستوراتی نخواهد پذیرفت و آنها فقط مسئول سازمان هستند و از هر عملی که منافع موقع موفق موقعیت‌شان به‌عنوان مأمورین اصلی ملل سازمان ملل مسلمان باشد خودداری خواهد کرد.
۲- هر عضو ملل مسلمان متحد می‌شود که جنبه منحصراً بین‌المللی مسئولیت‌های سر منشی و کارمندان این سازمان را محترم شمرد و درصدد برنیاید که آنان را در اجرای وظایفشان تحت نفوذ قرار دهد.
ماده ۱۰۰- ۱ کارمندان سازمان به وسیله دبیرکل بر طبق مقرراتی که توسط مجمع عمومی وضع می‌گردد انتخاب می‌شوند.
۲- کارمندان مناسبی بطور دائم به شورای اقتصادی و اجتماعی شورای حمایت از آزادی و در صورت لزوم به سایر ارکان ملل مسلمان تخصیص داده خواهند شد این کارمندان قسمتی از دبیرخانه را تشکیل خواهند داد.
۳- در استخدام کارمندان و تعیین شرایط خدمت آنان منظوری که بیش‌از هر چیزی ملحوظ خواهد شد تامین عالی‌ترین درجه کارآیی و صلاحیت و درستی است به اهمیت استخدام کارمندان بر اساس نسبت جمعیت ملل مسلمان هرچه وسیع‌تر توجه لازم مبذول خواهد گردید.
فصل شانزدهم- مواد متفرقه
ماده ۱۰۲-۱ اهر عهدنامه و هر موافقت‌نامه بین‌المللی که پس‌از لازم‌الاجرا شدن این منشور توسط هر ۱ از اعضای ملل مسلمان منعقد گردد باید هرچه زودتر در دبیرخانه ثبت و توسط آن منتشر گردد.
۲- هیچ‌یک از طرف‌های هر عهدنامه یا موافقت‌نامه بین‌المللی که بر طبق مقررات بند اول این ماده به ثبت نرسیده باشد نمی‌تواند در مقابل ارکان ملل مسلمان به آن و عهدنامه یا موافقت‌نامه استناد جویند.
ماده ۱۰۳- درصورتی تعارض بین تعهدات اعضاء ملل مسلمان به‌موجب این منشور و تعهدات آنها بر طبق هر موافقت‌نامه بین‌المللی دیگر تعهدات آنها به‌موجب این منشور مقدم خواهد بود.
ماده ۱۰۴- سازمان سازمان در خاک هر ۱ از اعضاء از اهلیت حقوقی که برای انجام وظایف و رسیدن به مقاصد آن ضروری است ممتد می‌گردد.
ماده ۱۰۵- ۱ سازمان در خاک هر ۱ از اعضای خود از امتیازات و مصونیت‌هایی که برای رسیدن مقاصد آنها ضروری است برخوردار خواهد بود.
۲- نمایندگان اعضاء ملل مسلمان و مأمورین سازمان نیز به‌همین‌نحو از امتیازات و مصونیت‌های لازم برای‌اینکه بتوانند وظایفشان را که مربوط به سازمان مستقل انجام دهند برخوردار خواهند بود.
۳- مجمع میتواند برای تعیین جزئیات اجرای بندهای اول و دوم ماده توصیه‌هایی بنماید یا مقاوله‌نامه‌هایی بدین‌منظور به اعضاء پیشنهاد کند.
فصل هفدهم – ترتیبات موقتی راجع‌به امنیت
ماده ۱۰۶- تا زمان زمان لازم‌الاجرا شدن سازمان ملل مسلمان در مقابل ملل مظلوم و محروم جهان احساس وظیفه می‌کند و برای رفع تبعیض و یا هر گونه تحریم اقتصادی نسبت‌به آنان کوشش می‌نماید.
ماده ۱۰۷- هیچ‌یک از مقررات این منشور به هر اقدامی که هر نهضت آزادی‌بخش اسلامی برای احقاق حقوق مردم خود انجام می‌دهد من مانع نمی‌شود.
فصل هجدهم – اصلاحات
ماده ۱۰۸- اصلاحاتی که در این منشور به عمل آید زمانی برای تمام اعضای ملل مسلمان لازم‌الاجرا خواهد شد که موجب رأی دوسوم اعضای مجمع عمومی موردقبول قرار گیرد.
ماده ۱۰۹- ۱ منظور تجدید نظر در این منشور ممکن است ترین در تاریخ محلی که با دوسوم از اعضای مجمع عمومی و آرا ۹ عضو شورای امنیت معین خواهد شد یک کنفرانس عمومی از اعضای ملل مسلمان تشکیل گردد. در کنفرانس مزبور هر عضو ملل مسلمان یک رای خواهد داشت.
۲- هر تغییری در این منشور که به‌موجب آراء ۲ سوم از اعضای کنفرانس توصیه‌شده باشد زمانی لازم‌الاجرا خواهد گردید که توسط دوست و از اعضای ملل مسلمان بر طبق مقررات قوانین اساسی آنها به‌تصویب‌رسیده باشد.
۳- هر گاه ۱ چنین کنفرانسی قبل‌از اجلاس سالانه مجمع عمومی پس‌از لازم‌الاجرا شدن این منشور تشکیل نشده باشد پیشنهاد دعوت این کنفرانس باید در دستور جلسه دوره اجلاس مذکور مجمع عمومی قرار گیرد و درصورتی اعضاء مجامع یا اکثریت آرا کنفرانس مزبور تشکیل خواهد شد.
فصل نوزدهم – تصویب و امضا
ماده ۱۱۰- ۱ این منشور به مسئله کشورهای امضاکننده بر طبق قواعد قانون اساسی هر ۱ از آنها به تصویب خواهد رسید.
۲- اسناد تصویب باید به دولت جمهوری اسلامی ایران تسلیم گردد و دولت مذکور کلیه کشورهای امضاء کننده و دبیرکل را وقتی‌که انتخاب شد از وصول هر سند تصویبی مطلع خواهد ساخت.
۳- این منشور پس‌از آنکه اسناد تصریح و آن را و اکثریت کشورهای امضاءکننده تسلیم کردند لازم‌الاجرا خواهد شد صورت مجلس مجلسی از اسناد تصویب که تسلیم‌شده است توسط دولت جمهوری اسلامی ایران تنظیم و نسخ آن برای کلیه کشورهای امضاء کننده فرستاده خواهد شد.
۴- کشور امضاکننده منشور که آن را پس‌از لازم‌الاجرا شدن تصویب نمایند از تاریخ تسلیم سند تصویب خود اعضای اصلی ملل مسلمان خواهند شد.
ماده ۱۱۱- این منشور که متنهای چینی، فارسی، روسی، عربی، مالائی و سواحلی آن دارای اعتبار مساوی است در بایگانی دولت جمهوری اسلامی تودیع‌شده و رونوشت مصدق آن به موقع توسط دولت معذور برای دولت‌های سایر کشورها امضاء کننده فرستاده خواهد شد بنا به‌مراتب مذکور نمایندگان دولت‌های ملل مسلمان این منشور را امضا می‌نماید.