عراق در آستانه انتخابات پارلمانی

0 27

در ۱۸ مهرماه آینده انتخابات پارلمانی عراق یک سال پیش از موعد اصلی برگزار خواهد شد و تاکنون  شاخصی وجود ندارد که نشان دهد  انتخابات مانند خرداد ماه گذشته یک بار دیگر به تعویق خواهد افتاد. آنچه مسلم است در یک نظام پارلمانی انتخابات اعضای مجلس مهمترین رویداد سیاسی آن کشور است و از این رو مناسب است به صحنه سیاسی عراق نگاهی بیفکنیم و شرایط انتخابات آن را بررسی کنیم.

۱- آقای مصطفی کاظمی نخست وزیر که در داخل موفق نشد یک جریان سیاسی متشکل از جریان تظاهرکنندگان به وجود آورد تلاش کرد با برگزاری اجلاس سران همکاری و مشارکت در بغداد یک دستاورد در سیاست خارجی برای خود خلق کند و آن را در کارنامه خود قرار دهد. این اجلاس در پنجم شهریور برگزار شد ولی دستاورد چندانی نداشت. از نه کشور دعوت شده به اجلاس تنها فرانسه، مصر، قطر و اردن در سطح سران شرکت کردند و کشورهای ایران، عربستان سعودی، امارات ، کویت و ترکیه در سطح پایین تری مشارکت داشتند. همچنین به علت شتابزدگی در اعلام و دعوت برای اجلاس فرصت کار لازم و ضروری برای موفقیت اجلاس انجام نگرفت و این شرایط روی خروجی اجلاس تاثیر گذاشت. در بیانیه پایانی این اجلاس تنها بر این نکته تاکید شد که جمع اضداد در منطقه دستاورد سیاسی بزرگی است که باید استمرار یابد. البته اعلام آقای کاظمی در اینکه این اجلاس آغاز یک فرایند است و اجلاس های دو و سه و چهار در آینده برگزار خواهد شد بیشتر بعد تبلیغاتی دارد و نوعی پوشش بر ضعف دستاوردهای اجلاس است. واقعیت این است که کسانی که این اجلاس را طراحی کردند تلاش داشتند تا این اجلاس بتواند نظم جدیدی بر اساس تئوریهای همگرایی و وابستگی متقابل در منطقه ایجاد کند و عراق در این فرایند به یک کشور محوری در منطقه تبدیل گردد و آقای کاظمی  با یک دستاورد خارجی در انتخابات پیش روی داخلی تاثیر داشته باشند.

۲- دو سال پیش با آغاز اعتراضات مردمی در میدان تحریر عراق و گسترش آن به آستانهای شیعه نشین میانی و جنوبی خیلی ها تصور کردند که صحنه سیاسی و تشکیلاتی شیعی در حال تغییر است و ساقط کردن عادل عبد المهدی و روی کار آوردن مصطفی کاظمی به عنوان نامزد تظاهرکنندگان نقطه عطف این تحول به شمار می رود. اما با گذشت بیش از یکسال از شروع به کار دولت کاظمی نا امیدی بر این اردوگاه حاکم شد. مردم انتظار داشتند با روی کار آمدن کاظمی حد آقل آب و برق و احتیاجات ضروری فراهم گردد و فشار بر مردم کمتر شود اما نه تنها این اتفاق نیفتاد که برق به طور کلی قطع گردید و قیمت پول ملی سقوط کرد و تورم افزایش یافت. این جریان سیاسی جدید که خود را نماینده مردم ناراضی معرفی می کرد شعارهای مبارزه با فساد وکارآمد کردن دولت را مطرح می کرد که نه تنها نتوانست این شعارها را تحقق دهد که طبقه جدیدی از مفسدان پدید آورد و با آشکار شدن ارتباط سران این تظاهرات با سفارتخانه های خارجی امریکا، انگلیس، امارات و عربستان ، مردم از پیرامون آن ها پراکنده شدند. بسیاری از تحلیلگران بر این باور بودند که امکان فریب دادن مردم در مدت کوتاه ممکن است اما موضع گرفتن سران تظاهرات در برابر مرجعیت نجف و حشد الشعبی، مردم را نسبت به این جریان مشکوک کرد و اکنون آقای کاظمی حتی نتوانست از این جریان یک حزب قابل توجه تشکیل دهد. پراکندگی سران معترض نشان داد آنها یک افراد قدرت طلبی بودند که نیاز مردم را پلکانی برای صعود به قدرت کرده بودند.

۳- بازگشت فعالیت تروریستی داعش در حمله به مراکز نظامی و یا بمبگذاری تاسیسات دولتی و انجام عملیات انتحاری در شهر های عراق از جمله بغداد پایتخت این کشور، موضوع تامین امنیت را در صدر اهتمامات مردم قرار داد و همه مردم عراق می دانند که هیچ کس توان شکست دادن و ریشه کن کردن تروریسم تکفیری را ندارد جز نیروی معتقدی مانند حشد الشعبی است و اینگونه اعتبار  و نیاز به این نیروی اعتقادی و رزمی بازگشت و مردم به شدت از آن دفاع کردند و اینگونه جریان تظاهرات وابسته به سفارتخانه های خارجی که درخواست انحلال حشد الشعبی را مطرح کرده بودند اینک در مقابل مردم و امنیت آنها قرار گرفت.

۴- شیعیان ۶۰% از جمعیت عراق را تشکیل می دهند و این اکثریت قاطع  تعیین کننده صحنه سیاسی این کشوراست و همه تلاش ها برای تغییر شرایط سیاسی حاکم بر آن نتیجه نداد و اکنون تشکلهای سنتی مانند ائتلاف فتح حامی حشد الشعبی به ریاست ابو حسن عامری و ائتلاف دولت القانون به رهبری حزب الدعوه اسلامی و نوری المالکی در صدر نظر سنجیها قرار دارند. جریان صدری به رهبری مقتدی صدر که در این دور مجلس اکثریت را در اختیار دارد به علت حمایت از کاظمی آسیب دید و مقتدی صدر ناگزیر شد از مفسدین حاکم اعلام برائت کند و انتخابات را تحریم نماید. هرچند که مقتدی صدر در چند روز اخیر به انتخابات بازگشت اما تنها ۶۰ نامزد   ( مجموع نماندگان مجلس عراق ۳۲۸ نماینده) برای انتخابات معرفی کرد که این خود نشان از پایین بودن سقف توقعات او از این انتخابات است. آقای صدر در بیانیه کناره گیری خود از انتخابات اعلام کرد که بسیاری از نمایندگان این جریان فاسد اند و او از آنها اعلام برائت می کند اما متاسفانه او بخش وسیعی از همین نمایندگان را دوباره نامزد  و تایید کرد که این رفتار متعارض برای جریان صدری هزینه خواهد داشت.

۵-  صحنه کردها و عربهای سنی هرچند در سه سال گذشته درگیر تنش های جدی مانند صحنه شیعی نبود اما درگیر تکثر شدیدی شده است و نیاز مردم به افراد جدید و پاکدست علت اصلی ظهور تشکل ها و ائتلاف های جدید است. در صحنه عربهای سنی برخی از تشکل ها از شرکت در انتخابات استنکاف کردند و تقریبا دو ائتلاف خمیس الخنجر و حلبوسی رئیس کنونی مجلس مهمترین دو ائتلاف بزرگ سنی ها به شمار می رود. این دو فرد هر دو از استان الانبار هستند و حضور افراد شاخص از استان نینوا و صلاح الدین دیده نمی شود که این غیبت سیاسی نشان از اعتراض و کناره گیری است. در میان کردها هرچند به ظاهر تغییری دیده نمی شود اما تغییرات درون حزبی بسیار زیادی اتفاق افتاده است. در اتحادیه میهنی اخیرا در سلیمانیه کودتایی به رهبری لاهور شیخ جنگی اتفاق افتاد که حزب را از دست بافل طالبانی فرزند مؤسس حزب خارج کرد. در حال حاضر در اقلیم کردستان حزب دمکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی، اتحادیه میهنی به رهبری شیخ جنگی ، دو حزب اسلامی و جنبش تغییر حضور دارند و با یکدیگر رقابت می کنند.  انحصار قدرت در کردستان و تلاش احزاب حاکم برای حفظ وضع موجود با سرکوب هرگونه اعتراض می تواند یک غافلگیری در انتخابات ایجاد کند مشروط بر اینکه احزاب حاکم مانند دوره های قبل به مهندسی و جعل آرای عمومی دست نزنند.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.