اشاره: سیده مریم طیار مدیریت صنعتی خوانده و مدتی هنرجوی سینما بوده و به کتاب،تاریخ،سینما و انیمیشن علاقمند است . در اینجا مصاحبه فرهنگ اسلامی با او درباره آخرین رمانش که در دست نگارش دارد را می خوانید.
سید احمد شهریار: بسم الله الرحمن الرحیم ،کمی از خودتان برایمان بگویید؛ از کجا هستید؟ مقطع و رشته تحصیلاتتان چه بوده؟ و هر چه می خواهید برای مخاطبان بگوئید.
سیده مریم طیار:اهل یکی از شهرستانهای استان اردبیل هستم به اسم خلخال؛ منطقهای کوهستانی که زمستانهای برفیاش معروف است و مردمان سختکوش، شجاع و مؤمنی دارد. در رشته مدیریت صنعتی و مقطع کارشناسی تحصیل کردهام.
سید احمد شهریار:از کی و چگونه به نویسندگی علاقهمند شدید؟
سید مریم طیار:شاید از اوایل نوجوانی بود که با خواندن چند کتاب مثل مدیر مدرسه مرحوم جلال و پنج هفته در بالن ژول ورن به داستاننویسی علاقه پیدا کردم. خواندن ماجراهای تاریخی هم البته در شکلگیری این علاقه بیتاثیر نبوده.
سید احمد شهریار:برای تقویت نویسندگی از محضر چه اساتیدی استفاده کردهاید؟
سید مریم طیار:پس از چند سال مطالعه شخصی داستان، رمان و کتابهای آموزش نویسندگی، در کلاس «مبانی داستاننویسی» استاد احمد شاکری شرکت کردم که مباحث را به شکل پایهای تدریس میکردند و بیشتر جنبه تئوریک داشت. همچنین یک دوره نیز شاگرد استاد سید محمد حسینی در کلاسی با عنوان «از داستان تا فیلمنامه» بودم. در حال حاضر از محضر اساتید مختلف به صورت غیرحضوری و مجازی بهره میبرم.
سید احمد شهریار:چند تا از کتابهایی که دوست دارید را نام ببرید و مختصر توضیح بدهید که چه موضوعاتی را دنبال میکنند؟
سید مریم طیار:کتابهای مورد علاقهام تنوع و تعدد زیادی دارند ولی اینجا دوست دارم از دو کتاب نام ببرم. رمان «نبرد تیلهها» آخرین رمانیست که خواندهام و بسیار دوستش داشتم. جذاب و پرکشش بود و به چیستی و چگونگی ناامنیها در بعضی مناطق پاکستان پرداخته، تاثیرات این پدیده وارداتی منحوس بر زندگی مردم را تشریح میکرد.
کتاب دوم، «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» نام دارد که مجموعه سخنرانیهای حضرت آقا در سالهای پیش از پیروزی انقلاب در یکی از مساجد مشهد است. در این کتاب با نگاه تازهای به دین آشنا میشویم و زاویهدیدمان وسیعتر میشود. کتاب پر مغزی است و شاید بشود گفت خواندنش بر هر انسانی واجب است.
سید احمد شهریار:انتظار شما از یک اثر موفق چیست؟ یک اثر موفق باید چه نکاتی را لحاظ کند؟
سید مریم طیار:از یک اثر موفق انتظار میرود بتواند چند ویژگی را همزمان داشته باشد. اول اینکه موضوع ارزشمندی را دستمایه خود قرار داده باشد. دوم آنکه بتواند زوایای پنهان موضوع خاصش را در کنار درونمایه اصلی موشکافی کند ولو در حد اشارات کوتاه و کد دادن به مخاطب، و سوم اینکه به موضوع از زاویهدید جدید نگاه کند. مورد سوم میتواند باعث ارتقای اثر از رتبه موفق به ماندگار شود؛ چنین اثری قابلیت خواهد داشت سطح فکری جامعه را یک یا چند پله بالاتر ببرد.
سید احمد شهریار:چه چیزی باعث علاقهی شما به شهداء شد؟
سید مریم طیار:به گمانم علت اصلیاش تولد و تنفس در فضای انقلاب و دفاع مقدس و انس با مفاهیم بنیادینشان باشد که از کودکی تا به امروز همراهم بوده است و از جمله نعمتهای خاص خداوند به نسل ما دههشصتیهاست.
سید احمد شهریار:دلیل علاقه شما به شهید نقوی و شهید عارف حسینی چیست؟
سید مریم طیار:ارادت و علاقهام به شهید دکتر نقوی و شهید عارف الحسینی ریشه در علاقهام به اسلام و انقلاب دارد. در حقیقت این دو شهید والامقام دو یار بزرگ و اثرگذار اسلام و انقلاب در عصر ما بودند که در کشور پاکستان مجاهدتهای بینظیری کردند و خیلی زود هم خون پاکشان مظلومانه بر زمین ریخته شد.
سید احمد شهریار:نوشتن رمان در مورد این شهداء چه ضرورتی دارد؟ و چقدر میتواند در معرفی این عزیزان به جامعه ایران مفید باشد؟
سید مریم طیار:پاسخ در قدرت و کارکرد رمان در انتقال مفاهیم نهفته است. رمان یکی از مهمترین ابزارهای انتقال اطلاعات به مخاطب است که با کمک شخصیتپردازی، فضاسازی و ترسیم موقعیتهای دراماتیک قادر است بیش از کتابهای خاطرهنگاری و پژوهشی، مخاطب را با خود همراه کرده و درونمایه مدنظرش را به او منتقل نماید. رمان خوب این توانایی را دارد که جنبههای مختلف زندگی شهداء را در هم بیامیزد و با نقل پسزمینه اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، تصویر روشنی از وقایع در پیش چشم مخاطب قرار دهد و این کار را نه با نقل مستقیم و شعارگونه، بلکه با هنر داستانگویی خود انجام میدهد بهطوری حین و پس از خوانش، مفاهیم کلیدی و فرعی در جان مخاطب مینشیند. با توجه به اینکه درباره شهید نقوی و شهید عارف الحسینی مطالب چندانی در ایران منتشر نشده است، نگارش و چاپ رمان میتواند به آشنایی و شناخت مخاطب سرعت بدهد. در حقیقت شاید بشود گفت اگر رمان خوبی نوشته شود قادر خواهد بود کار چندین کتاب پژوهشی و سمینار را یکجا و یکتنه در مدت بسیار کوتاهی به سرانجام برساند و اثربخشتر عمل کند.
سید احمد شهریار:کمی در مورد رمان خودتان بگویید.
سید مریم طیار:رمانی که به لطف و عنایت خداوند در دست نگارش دارم با محوریت زندگی، فعالیتها و شهادت دکتر سید محمدعلی نقوی طراحی شده که در حال حاضر مرحله مهم و حساس تحقیق و مطالعه پیرامون زندگی شهید و سایر اطلاعات جنبی و وابسته را میگذراند. در این رمان إنشاءالله به زندگی، فعالیتها و شهادت علامه عارف الحسینی و بعضی شهدای دیگر نیز پرداخته خواهد شد. ضمن آنکه درونمایه اصلی رمان، استکبارستیزی است و از این منظر به تحلیل و بررسی موقعیتها و وقایع خواهد پرداخت.
سید احمد شهریار:ما بهعنوان مخاطب تا کی میتوانیم این رمان را در دست داشته باشیم؟
سید مریم طیار:تعیین زمان دقیق مشکل است چون حجم پژوهش و همچنین اسنادی که باید مطالعه و تحلیل شوند بسیار زیاد است ولی امید دارم إنشاءالله ظرف دو تا سه سال آینده همه مراحل پژوهش، نگارش و چاپ طی شده باشد و رمان خوشخوان دیگری به جامعه کتابخوانها تقدیم شود.