(میزگرد سیاسی با شرکت :علی اکبر اشعری،فوآدایزدی،حسن بهشتی پور،حسین رویوران،محمد حسن زورق و ابراهیم متقی)
حسن بهشتیپور: یک بحران دیگر هم که دنیا باآن مواجه شده نظامی شدن بعضی از کشورهایی است که قبلاً نظامی نبودندبعنوان مثال آلمان ۱۰۰ میلیارد یورو به بودجه نظامی خود افزایش داده است ژاپن دنبال این است که هزینههای نظامی خود را افزایش بدهد البته این کشورها زیر چتر کارشناسان نظامی آمریکا و انگلیس اداره می شوند. انگلیس نیز بودجه نظامی خود را افزایش داده است.بنابر این دنیا علاوه بر بحران غذا و انرژی و امنیت با بحران افزایش نظامیگری هم روبرو است بحرانی که قبلاً کاهش پیدا کرده بود ولی یک دفعه افزایش پیدا کرده است. نکته دیگرمسئله دو قطبی شدن نظام بینالمللی است، که با آن چه در نظام دوقطبی پیشین تفاوت دارد. در گذشته ژئواستراتژیست ها میگفتند دنیا که دو قطب است هر قطب یک مرکز است مثل آمریکا و بقیه مناطق نفوذش قمر این مرکزهستند و یا شوروی یک مرکز است بقیه کشورهای بلوک شرق قمرآن هستند.
ولی در دنیای امروز هنوز چین بعنوان یک مرکزشناخته نشده است . و چین ویژگیهای بینالمللی که بتواند یک قطب بشود و تعدادی کشور قمرش بشوند را ندارد میخواهد این جاده را بروی خود بگشاید و این پروژه را پیاده بکند شاید بتواند طی سه دهه آینده چنین نقشی را ایفا بکند البته اگر بخواهد چنین وضعیتی داشته باشد چون اقتصادش، بنابر یک نوع چند جانبه گرایی شکل گرفته است برخی می گویند قطبهای متعدد و منظومه های متعدد در جهان آینده بوجود می آیند و جهان آینده را جهان قدرتهای منظومهای تصور میکنند احتمال دارد که روسیه و چین وایران و پاکستان بتوانند یک مجموعه رادرست بکنند در برابر مجموعهای که آمریکا دارد ولی در این پاکستان متحد نظامی غرب است و نکته دیگر این که چینیها حدود هفت یا ده سال پیش در مقابله با بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول، خودشان یک بانک بینالمللی ایجاد کردند ۵۰ میلیارد دلار هم درآن سرمایهگذاری کردند ۵۰ میلیارد دلار عدد خیلی بزرگی بود بنابراین این نظام مالی جدید که الان چین مدیریتش را به عهده دارد بانک جهانی را به چالش کشیده است و این خیلی مهم است و این بانک هم روز به روز دارد گسترش پیدا میکند اول غربی ها غربی ها جدی نگرفتند ولی آمریکاییها بعد دیدند که دارد وسیعتر میشود طوری که کره جنوبی و ژاپن و استرالیا حاضر شدند با این بانک مبادلات پولی داشته باشند و یک جوری این بانک در مقابل بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول قرار گرفت از این نظر این یک چالش جدی است در مورد بدهیها باید گفت اگر چه ظاهرا بدهی بد است ولی باطنش از لحاظ اقتصادی، این است که آن کشورهای وام دهنده به شما اعتماد کردند پولهایشان را گذاشتند در کشور شما و اینکه ما میگوییم مثلاً ایالات متحد آمریکا ۲۰ هزار میلیارد دلار بدهی دارد عدد کمی نیست.
آمریکا ۲۰ هزار میلیارد دلار بدهی خارجی دارد این عدد درست است ودرکنارآن ۲۲ هزار میلیارد دلار تولید داخلی دارد فقط تولید داخلیش، ۲ هزار میلیارد دلار از بدهی آن بیشتر است و این از لحاظ اقتصادی به این معنی است که یعنی یک سری از کشورها آمدند پولشان را گذاشتند در اختیار ایالات متحده آمریکا و این خیلی مهم است که یک کشور توانسته این حجم بزرگ از پول دنیا را کسب بکند اینکه میگوییم اقتصاد آمریکا با پول دیگران دارد اداره میشود کاملاً درست است ولی از لحاظ اقتصادی این ضعف تلقی نمیشود و یک قدرت است برای یک کشور که بتواند سرمایه خارجی جلب بکند به خصوص که ایالات متحده آمریکا یک کشور جهان سومی نیست که تحت سلطه آنها قرار بگیرد بلکه تحت سلطه قرار می دهد از آن طرف این خطر جدی برای آمریکا نیست چون آمریکا با پول دیگران بار خودش را می بندد و پشتوانه این قدرت اقتصادی ،قدرتنظامی آمریکاست یک نکته دیگر هم راجع به چین بگویم چین مازاد تجارت خارجی دارد مازاد تراز پرداخت هم دارد ولی اینطور نیست که مطلقا بدهی خارجی ندارد. خود غربیها حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار در چین سرمایهگذاری کردند منتها رقمش خیلی کمتر از سپردههای چین است به اصطلاح تراز پرداخت خارجی چین مثبت است ولی مجموعه تجارت و بدهیها ی آن مثبت است مازاد مالی برای روسیه وجود دارد ولی متأسفانه پولها ی روسیه در بانکهای انگلیسی، آمریکایی، آلمان و جایهای دیگر گذاشته شده است یعنی روسها درست است که مازاد مالی دارند ولی بخش مهمی از این مازاد در بانکهای غربی بلوکه شده .
حسین رویوران: در هفته گذشته قطاری از چین حرکت کرد تا به سوی ایران حرکت کند، اول به قزاقستان و بعد میآید به سمت بندر انزلی از آنجا اگر اشتباه نکنم میرود به سمت آذربایجان و بعد از آن سنپترزبورگ میخواهم بگویم که شاخصهای جدیدی در بحث همکاریها و یعنی ایجاد شبکههای ارتباطی و مسایلی از این قبیل هم دارد شکل میگیرد موضوع بحث ما تحلیل معادلات قدرت در جهان است این هم به نظرم شاخصهایی است که نمیشود آن را نادیده گرفت.
علی اکبر اشعری: شوروی ظاهرا سعی می کرد برای آینده دور برنامهریزی کند آن وقت ها شما اگر رادیو مسکو را گوش میکردید فکر میکردید شوروی دارد کار سازی میکند برای آینده دور، اما ظاهراً اینجوری نیست الان چین دارد در کشورهای آفریقائی نوسازی میکند من میگویم این پدیده را چه جور میبینید؟
حسین رویوران: فعالیت و خدمات چین در آمریکای لاتین هم هست که همین یک مدت پیش کنفرانسی در آمریکا بود ودر آن گفته شد که سرمایهگذاری چین در آفریقا از مجموع کشورهای اروپایی وآمریکا پیشی گرفته است.