با گذشت بیش از یازده ماه از جنگ روسیه در اوکراین هنوز هیچ آینده روشنی برای پایان جنگ وجود ندارد . در هفته پایانی دی ماه وزیران دفاع کشورهای عضو ناتو در بروکسل گرد هم آمدند تا موضوع کمک های بازهم بیشتری از سلاح های سنگین به اوکراین را مورد برسی قرار دهند.
اوکراین در نشست وزیران دفاع ناتو درخواست دریافت تانک های لئوپارد ساخت آلمان و نفربرهای زرهی پوما و موشکهای پدافندی پاتریوت را بار دیگر مطرح کرد. آمریکا، انگلیس ، فرانسه هر کدام جداگانه اعلام کردند آمادگی دارند کمکهای بازهم بیشتری را دراختیار اوکراین قرار دهند تا این کشور بتواند در برابر تهاجم جدید روسیه که احتمالا برای بهار سال آینده برنامه ریزی شده است ، مقاومت کند.
اما روسیه با تاکید بر اینکه طرف اوکراین پیشنهاد آتش بس را رد کرده است ، ارسال هرگونه سلاح به اوکراین را به مفهوم اعلام جنگ با روسیه و دامن زدن به طولانی شدن جنگ می داند. درمقابل اوکراین براین نکته تاکید دارد که تا زمان رفع اشغال از مناطقی که روسیه تصرف کرده است نمیتوان به آتش بس فکر کرد؛ زیرا فرصتی برای روسیه فراهم می شود تا با تجدید قوا خود را برای حمله جدیدی آماده کند .
در هفته پایانی دی ماه همچنین ژنرال مارک ای میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده، نخستین دیدار رو در رو خود را با همتای اوکراینی خود در لهستان برگزار کرد. در این دیدار رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا بازهم بر حمایت های همه جانبه آمریکا از اوکراین تاکید کرد در اجلاس داووس، سوئیس نیز مقامات اوکراینی سعی کردند این اجلاس را به محلی برای کسب حمایت بیشتر از اوکراین و حمله به روسیه در بین رهبران جهانی و صاحب نظران شرکت کننده در این اجلاس مهم اقتصادی که همه سالانه برگزار می شود، فراهم کنند .
به نظر می رسد اجماع فزاینده ای در غرب وجود دارد که ارتش اوکراین بتواند نیروهای روسیه در شرق و جنوب اوکراین را به عقب براند و در عین حال اوکراین در برابر حملات موشکی روسیه که بسیاری را ویران کرده است، دفاع کند. در این زمینه مارک روته، نخست وزیر هلند روز سه شنبه ۲۸ دی ماه در واشنگتن به بایدن گفت که هلند قصد دارد به دنبال رهبری ایالات متحده و آلمان، یک سامانه موشکی دفاع هوایی پاتریوت را به اوکراین ارسال کند. آقای زلنسکی در سخنرانی شبانه خود آن را “خبر بسیار مهم” خواند.
همچنین پنتاگون اعلام کرد در حال بهره برداری از انبار عظیم مهمات آمریکایی در اسرائیل است تا به نیاز اوکراین به گلوله های توپخانه کمک کند.
در مقابل این تلاش های غرب به نظر می رسد جنگ روسیه در اوکراین به ابعاد یک جنگ منطقه ای در اروپا نزدیک می شود و حتی ممکن است در عمل به یک جنگ جهانی تبدیل شود. زیرا روس‌ها نیز در حال رقابت برای تجهیز مجدد خود و تقویت نیروهای خود در شرق منطقه دونباس اوکراین هستند تا بهار یا اواخر زمستان پیش‌روی خود را برای تصاحب بخش های دیگری از شرق اوکراین آماده کنند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، که در شهریور ماه گذشته دستور اعزام به خدمت سربازی ۳۰۰ هزار نفر را صادر کرد، روز سه شنبه ۲۸ دی ماه در اظهارات تلویزیونی گفت که برخی از کارخانه های اسلحه سازی روسیه “در چندین شیفت و حتی شبانه روز کار می کنند.” تا نیازهای تسلیحای روسیه را فراهم کنند.
تحلیلگران نظامی می گویند که جنگ در آستانه رسیدن به مرحله حساسی است و هر طرف مصمم است از مزیت استراتژیک خود استفاده کند. تهاجم روسیه پس از چند ماه متوقف شد و ضد حمله‌های اوکراین که از سپتامبر آغاز شده است ، به نتیجه مورد نظر نرسیدند .
اگرچه هر دو طرف در جنگ امیدوارند که به حالت تهاجمی برگردند، اما جنگ به شدت ذخایر تانکها و خودروهای زرهی سبک‌تر را که برای حرکت سریع در میدان جنگ ضروری هستند، کاهش داده است. علاوه بر این، اوکراینی ها در مورد مهمات کم آوردند زیرا توپخانه های آنها که طراحی روسیه یا شوروی است با مهمات غربی سازگاری ندارد.
آلمان کانون اصلی بحث های نشست ناتو بود تا اجازه دهد تانک های لئوپارد ۲ مستقر در لهستان در اختیار اوکراین گذاشته شود اما اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، تاکنون موافقت نکرده است که این تانک های پیشرفته را به اوکراین عرضه شود. اما انگلیس روز دوشنبه ۲۷ دی ماه اعلام کرد که ۱۴ تانک از نوع چلنجر ۲ خود را که اولین تانک غربی در نیروهای اوکراین خواهد بود، ارسال خواهد کرد. به گفته یکی از مقامات ارشد ناتو، این اقدام می‌تواند مقاومت آقای شولتس را برای اجازه دادن به سایر کشورها برای ارسال تانک و زره پوش را با تردید روبرو کند. انگلیسی‌ها به صراحت ابراز امیدواری کرده‌اند که با تأمین تانک‌های مدرن به اوکراین، سایر کشورهای غربی را تشویق کنند که از این روش پیروی کنند.
تصمیم گیری در مورد ارسال تانک های آلمانی به اوکراین احتمالاً در نشست مهم پایگاه رامشتاین آلمان که با مشارکت همه حامیان اوکراین برگزار شد، گرفته خواهد شد. جایی که تصمیمات بیشتر جنبه جمعی خواهند داشت. تحلیلگران می گویند که آقای شولتس احتمالاً خواهان حمایت و مشارکت آمریکا در هر تصمیمی است که برای ارسال تانک های ساخت آلمان یا اجازه دادن به لهستان و فنلاند که این تانکها دارند به اوکراین اقدام کنند.. کریستین لامبرشت، وزیر دفاع آلمان به دلیل مخالفت با ارسال تانک به اوکراین به طور گسترده مورد انتقاد قرار گرفته بود، مجبور به استعفا شد و آقای شولتس، بوریس پیستوریوس، یکی دیگر از سوسیال دموکرات ها که حامی کمک به اوکراین است، به جای او معرفی کرد. آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، پیش از گردهمایی رامشتاین با آقای پیستوریوس وزیر دفاع جدید آلمان ملاقات کرد و به نظر می رسد همه چیز برای ارسال تانکها فراهم شده است.
احتیاط المان برای ارسال تانک به اوکراین بخاطر مناسبات خوب گذشته المان با روسیه است. ضمن آنکه تشدید جنگ در اوکراین عواقب وخیمی برای المان و تمام اروپا خواهد داشت . همچنانکه اروپا از شروع جنگ با بحران مواد غذایی و انرژی روبرو شد.
جالب آنکه بایدن نیز در ارائه تسلیحات پیشرفته به اوکراین با احتیاط عمل می کند تا از تحریک روسیه برای شروع یک جنگ هسته ای خودداری کرده باشد. امریکا علی رغم درخواست اوکراین ، از ارسال هواپیماهای جنگی و مهمات دور برد خودداری کرده است. همچنانکه هیچ نشانه‌ای از ارسال تانک اصلی جنگی آمریکایی، آبرامز، وجود ندارد. تحلیلگران نظامی می‌گویند که نیازهای خاص تعمیر و نگهداری و سوخت تانک آبرامز، کارایی این تانک را برای اوکراین بسیار کمتر از لئوپارد برای اوکراین کرده است. با این حال، ایالات متحده و متحدانش به اوکراین تسلیحات دیگری داده اند که زمانی ممنوع تلقی می شدند، مانند توپخانه موشکی HIMARS و پاتریوت، پیشرفته ترین سیستم دفاع هوایی ساخت آمریکا. فرانسه، ایالات متحده و آلمان همگی اخیراً توافق کردند که برای اولین بار خودروهای جنگی خود را – با قدرت کمتر از تانک – ارسال کنند. دولت بایدن گفته است که هیچ متحدی را از ارسال تانک منصرف نکرده است و از بسته بریتانیایی که شامل چلنجرها نیز می شود، ابراز رضایت کرد.
باید توجه داشت تعداد کمی از تانک‌های لئوپارد شکل درگیری را در صحنه جنگ تغییر نمی‌دهد، اما چند صد تانک می‌توانند به نیروهای اوکراینی کمک کنند تا روس‌ها را از بخش بزرگ‌تری در شرق اوکراین عقب برانند. مقامات اوکراینی خواستار ۳۰۰ تانک و حدود ۶۰۰ نفر بر زرهی برای رسیدن به این هدف شده اند.
اما مقامات نظامی غربی هشدار می‌دهند که تحویل تانکها، آموزش اوکراینی‌ها برای استفاده از آنها و، مهم‌تر از همه، نگهداری از آنها و ترتیب دادن مسیری ثابت برای قطعات یدکی و تعمیر و نگهداری، زمان می‌برد. اما این تانک ها حداقل نقش تقویت روانی برای ارتش اوکراین را درصحنه جنگ خواهد داشت . ارتش اوکراین در زمستان بی رحمانه امسال بدجوری احساس تنهایی می کند و امیدوار است بتواند در میدان نبرد مناطق از دست رفته را دوباره به دست آورد.
همه قرائن و شواهد موجود نشان می دهد جنگ روسیه در اوکراین پیروز نهایی نخواهد داشت . همچنانکه نتیجه جنگ در کوتاه مدت مشخص نمی شود. اما اکثر صاحب نظران بر این واقعیت تاکید دارند که نظم جدیدی در جهان پس از این جنگ در حال شکل گیری است. این نظم جدید با آنچه که امریکا بعد از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۲ طراحی کرده بود، تفاوت های اساسی دارد .
در نظم جدید، احتمالا مفهوم شرق و غرب دیگر وجود ندارد ، بلکه اتحادیه های منطقه ای جای بلوک بندی های جهانی قدرت را خواهد گرفت. در این نظم جدید، کشورهایی می توانند موفق شوند که خود را از تبعات منازعات قدرتهای بزرگ دور نگه دارند. ضمن آنکه داشتن قدرت دفاعی در کنار قدرت اقتصادی تعیین کننده جایگاه کشورها در نظم جدید است .
به نظر می رسد دوره دور ماندن از یارگیری های جهانی به سر رسیده باشد. زیرا کشورها در نظم جدید پیش رو نمی توانند به اصطلاح یک تنه گلیم خود را از آب بکشند. زیرا وارد شدن در اتحادیه های منطقه ای قدرت تاثیرگذاری کشورها را افزایش می دهد. و برعکس انتخاب مسیر “تنهایی راهبردی” فشارها را از جهات مختلف بیشتر خواهد کرد . بنابراین وارد شدن در اتحادیه های منطقه ای در آینده یک ضرورت خواهد بود.