روسیه و تاریخچه تعامل با غرب و ایران

0 52

رئیس دومای روسیه برای شرکت در سومین نشست کمیسیون عالی پارلمانی مجالس ایران و روسیه وارد تهران شد.به گزارش ایرنا، سیدنظام الدین موسوی درباره جزئیات سومین نشست «کمیسیون عالی مشترک پارلمانی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه» گفت: این نشست در مجلس شورای اسلامی برگزار می‌شود.در این چارچوب ویاچسلاو والودین رئیس دومای روسیه و هیأت همراه با استقبال رسمی علی نیکزاد نایب رئیس مجلس وارد تهران شد.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: برنامه‌های سومین نشست کمیسیون عالی مشترک پارلمانی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه با استقبال رسمی محمد باقر قالیباف از رئیس دومای روسیه در محل مجلس شورای اسلامی آغاز شده و دیدار دو جانبه‌ای بین رؤسای پارلمان‌ها خواهیم داشت.

موسوی ادامه داد: سپس مذاکرات خصوصی والودین و قالیباف انجام خواهد شد و بر اساس زمان بندی تعیین شده پس از این نشست، جلسه رسمی کمیسیون عالی پارلمانی دو کشور برگزار خواهد شد. در ادامه نیز مصاحبه مطبوعاتی برای رؤسای مجالس دو کشور در برنامه کاری قرار دارد. در انتها نیز رئیس دومای دولتی روسیه با رئیس جمهور دیدار خواهد داشت.

وی با یادآوری اینکه برای نشست کمیسیون مشترک، دستورکارهای مختلفی در حوزه‌های «انرژی، حمل و نقل، کشاورزی، بانکی و مالی و مسائل امنیتی و همکارهای منطقه‌ای» در نظر گرفته شده است، گفت: دستورکار نخست با موضوع انرژی و با حضور اوجی وزیر نفت، حسنوند رئیس کمیسیون انرژی مجلس، کمالوندی معاون سازمان انرژی اتمی و حائری معاون وزیر نیرو برگزار می‌شود.

سخنگوی هیأت رئیسه مجلس افزود: از طرف فدراسیون روسیه نیز دیمیتری وولواچ معاون وزیر توسعه اقتصادی و رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی، پاول زاوالنی رئیس کمیته انرژی دومای دولت فدراسیون روسیه، نیکلاس اسپاسکی معاون مدیرعامل روس اتم، سرگئی مچالینکوف معاون وزیر انرژی فدراسیون روسیه در این بخش حضور خواهند داشت.

موسوی اضافه کرد: دستور کار بعدی کمیسیون مشترک در موضوع حمل و نقل خواهد بود که از طرف ایران رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران و افندی‌زاده قائم مقام وزیر راه و شهرسازی حضور دارند و از طرف فدراسیون روسیه سرگئی یوگنی موسکویچف رئیس کمیته حمل و نقل و توسعه زیرساخت‌های حمل و نقلی دومای دولتی و دمیتری زورف معاون وزیر حمل و نقل فدراسیون روسیه حضور دارند.

وی یادآور شد: دستور کار سوم در حوزه کشاورزی بوده که از طرف ایران، عسکری رئیس کمیسیون کشاورزی و برومندی معاون وزیر کشاورزی حضور دارند و از طرف فدراسیون روسیه دلادیمیر کاشین رئیس کمیته مسائل کشاورزی دومای دولتی و سرگئی لوین معاون وزیر کشاورزی فدراسیون روسیه حضور دارند.

سخنگوی هیأت رئیسه مجلس تصریح کرد: دستور کار بعدی کمیسیون مشترک در حوزه بانکی و مالی است که با حضور پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و ابوالحسنی قائم مقام بانک مرکزی از طرف ایران و آناتولی آکساکوف رئیس کمیته بازار مالی دومای دولتی برگزار می‌شود.

موسوی یادآور شد: دستور کار پایانی کمیسیون مشترک نیز با موضوع مسائل سیاسی، امنیتی و همکاری‌های منطقه‌ای برگزار می‌شود که از ایران جلال‌زاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و بیگدلی معاون وزیر امور خارجه و از طرف فدراسیون روسیه لئونید اسلوستکی رئیس کمیته امور بین‌الملل دومای روسیه و واسیلی پیسکارف رئیس کمیته امنیت و مقابله با فساد دومای روسیه حضور خواهند داشت.

ایران همسایه جنوبی روسیه و اروپا همسایه غربی آن است. روسیه در دوسه قرن اخیر همواره در تعامل با اروپای غربی و آمریکا ضرر کرده ولی در تعامل با ایران بعنوان دروازه اصلی دنیای اسلام برای امپراطوری روسیه، ضرر نکرده است. ابتدا نگاهی به تعاملات روسیه با غرب داشته باشیم.

آلاسکا ادامه طبیعی جغرافیایی سیبری است و روسیه می توانست با حفظ آلاسکا بر تمام قاره آمریکا[ شمالی ،مرکزی و جنوبی ] نفوذ داشته باشد ولی غرب پیش دستی کرد و با نیروی دریائی قاره آمریکا را تصرف نمود و از آن دردناک تر آنکه ۱۴۸ سال پیش در روز ۱۸ اکتبر سال ۱۸۶۷ میلادی روسیه تزاری براساس پیمان واشنگتن سرزمین غنی آلاسکا را به مبلغ ناچیز ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار به ایالات متحده آمریکا فروخت.آن روزها آمریکا عملا بخشی از امپراطوری انگلیس شمرده می شد و امروز نیز ایالات متحده آمریکا از انگلیس قابل تفکیک نیست.

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، روسیه تزاری که به اندازه کافی در سیبری سرزمین های سرد و یخ زده داشت ، نمی دانست چه جواهری را می فروشد.

در توجیه این معامله خسارت بار گفته می شود در آن زمان امپراتوری روسیه به پول نیاز داشت و تصور می کرد با فروش آلاسکا دست به معامله سودمندی زده است ولی این توجیه امروز نیز قابل درک و پذیرش نیست.

روس ها پس از اینکه در سال ۱۷۴۱ میلادی به تنگه برینگ رسیدند ، نخستین کاشفان سفیدپوست بودند که با گذر از این تنگه وارد سرزمین آلاسکا شدند.هرچند پیش از آنها اقوام بسیاری از پدران مردمان کره از این تنگه عبور کرده بودند و ساختار جمعیت قاره آمریکا را بوجود آورده  بودند و در میان آنها مسلمانان نیز دارای تاثیرائی بوده اند.

در جریان سده های هجدهم و نوزدهم روس های زیادی برای شکار و تجارت پوست حیوانات در نواحی ساحلی آلاسکا رفت و آمد می کردند.انگلیسی ها به خوبی به ارزش قاره آمریکا و منطقه آلاسکا پی برده بودند و می کوشیدند نفوذ خود را در آن نهادینه کنند.

در سال ۱۷۹۹ میلادی انحصار معاملات پوست را یک شرکت روسی – آمریکایی به دست آورد.

پس از اینکه سرزمین آلاسکا توسط ایالات متحده خریداری شد تا سال ۱۸۸۴ میلادی فاقد یک سازمان اداری بود. در سال های ۱۸۹۶ و ۱۸۹۷ میلادی در جریان هجوم برای یافتن طلا در منطقه کلاندایک آلاسکا از هر گوشه آمریکا جویندگان طلا به سوی آلاسکا روان شدند ، برخی از آنها بازگشتند و تعدادی دیگر در آن سرزمین ساکن شدند.

آلاسکا پس از سال ۱۹۴۶ میلادی به پایگاه استراتژیک ایالات متحده در اقیانوس منجمدشمالی تبدیل شد ، این بخش از خاک آمریکا نزدیکترین ناحیه از خاک این کشور به اتحاد جماهیرشوروی بود که فقط تنگه باریک برینگ این ۲ رقیب بزرگ جنگ سرد را از هم جدا می کرد.

روسها اگر چه آلاسکا را از دست دادند ولی تصور نمی کردند که روزی غرب به حوزه نفوذ روسیه در اروپای شرقی چشم طمع داشته باشد.

سرزمین آلاسکا در سال ۱۹۵۸ میلادی به عنوان چهل ونهمین ایالت به ایالات متحده پیوست.

سرزمین آلاسکا علاوه بر مواهب طبیعی و ثروت غنی زیرزمینی مانند طلا و نفت از یک موقعیت مهم استراتژیک برخوردار است و روسیه تزاری هنگام فروش آن نمی دانست چه جواهری را از دست می دهد.معادن نفتی آلاسکا از نظر ژئواکونومیک بی بدیل هستند.

متاسفانه از تجربه از دست دفتن آلاسکا در روسیه باندازه کافی عبرت گرفته نشد و با نفوذی که رسانه های غربی در روسیه بدست آورده بودند در زمان گورباچف نگاه به غرب در روسیه تقویت شد و با تحولات منطقه ای و جهانی روسیه احتیاج به تطابق پیدا کرد. در این هنگام امام خمینی بانوشتن نامه به گورباچف سعی کردند او را از یک خطای راهبردی که اعتماد به غرب بود بازدارند روسیه احتیاج داشت مارکسیسم را کنار بگذارد ولی دلیلی نداشت که خود راکاملا مطیع غرب گرداند. چه  اشگالی داشت که بجای اتحاد جماهیر شوروی،اتحاد جماهیر اواسیا بوجود می آمد که دین مسیح  و دین اسلام نیز در آن برسمیت شناخته می شد متاسفانه گورباچف پیام امام را درک نکرد ولی اصل دومین معامله خسارت بار روسیه با غرب در زمان یلتسین رخ داد.

بوریس نیکولایویچ یلتسین (به روسی)     :   Борис Николаевич Ельцин (زادۀ۱ فوریه ۱۹۳۱ – درگذشته۲۳ آوریل ۲۰۰۷)، نخستین و تنها رئیس‌جمهور روسیه بود که بسیار مطلوب و محبوب زمامداران غرب بود.

در مه ۱۹۹۰ بوریس یلتسین برآمدن به قدرت را آغاز کرد. او در ۲۹ مه به رهبری جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی انتخاب شد. یلتسین جاه طلب و در میان رسانه های غرب محبوب بود. او از حزب کمونیست کاملاً کنار کشید و شروع به طرفداری از تغییرات واقعی سیاسی و اقتصادی کرد. طی چند ماه بعدی شش جمهوری اعلام استقلال کردند. روسیه و اوکراین اعلام کردند که قوانین شان بر قوانین شوروی تقدم خواهد داشت. همین که جمهوری‌ها بر قدرت سیاسی خود پای فشردند، رابطه بین این جمهوری‌ها و مسکو پرتنش شد. به گفته تاریخ دانان ایزاک و داونینگ یک دو راهی به طرف گورباچف و بازسازی اتحاد شوروی پیش می‌رفت و دیگری به طرف یلتسین و روسیه و انحلال اتحاد شوروی. با پایان یافتن سال ۱۹۹۰ اتحاد شوروی با زمامداری گورباچف، گام‌های بزرگی در جهت نزدیکی به غرب  برداشته بود.

شورای عالی به ایجاد نظام چند حزبی و مجاز شمردن آزادی مذهب رای داده بود. اما تا پایان سال گورباچف با فشار از جانب تندروی‌های کمونیست مواجه شد. ادوارد شوارت نادزه وزیر امور خارجه در دسامبر کناره‌گیری کرد و هشدار داد که نیروهای اقتدارطلب در حال قبضه کردن دولت شوروی هستند. به واقع راهکارهای شوروی تغییر کرده بود. در ژانویه ۱۹۹۱ سربازان و پلیس ضدشورش ، ساختمان‌های دولتی را در ویل نیوز در پایتخت لیتوانی و ریگا پایتخت لتونیدر اختیار خود گرفتند.

یکشنبه ۱۳ ژانویه به یکشنبه خونین معروف شد. چون به برج تلویزیون و دیگر ساختمان‌ها در ویل نیوز حمله شد و ۱۴ نفر کشته شدند.وبطرز غیر قابل پیش بینی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آغاز گردید. اگر لنین انقلاب روسیه را بسوی مارکسیسم به نفع غرب منحرف کرد تا نظام جهانی دو قطبی بتواند بوجود آید و این انحراف سبب عقب افتادن روسیه از تجارت جهانی شد

،یلتسین روسیه را وارد یک بحران استراتژیک نمود که خروج از آن به سادگی امکان پذیر نباشد. سومین معامله دردناک غرب با روسیه در افغانستان صورت گرفت با کودتا علیه ظاهر شاه یک رژیم طرفدار روسیه در افغانستان روی کار آمد صورت ظاهر کار این بود که نفوذ شوروی در آسیای غربی گسترش پیدا می کند ولی صورت باطنی آن رویاروئی شوروی با مردم مسلمان افغانستان بود که می توانست به داخل قلمرو شوروی این رویاروئی کشیده شود.

 

بعدها با تجهیز و تسلیح و تهییج گروههای تروریستی نظیر القاعده ،داعش،جبهه النصره و تبلیغ تعالیم تکفیری در جمهوری های مسلمان نشین شوروی خطر جدی منافع حیاتی روسیه راتهدیدنمود.

در مقابل تعاملات  سراسر باخت روسیه با غرب همیشه معامله با ایران برای روسیه سودآور بوده است.تعامل ایران با روسیه در تاجیکستان ،آسیای مرکزی ،سوریه و عراق موجب باز یابی حیثیت بین المللی روسیه شد.روسیه توانست با اتحاد با ایران در سوریه به یک موقعیت بین المللی جدید دست یابد و  ادامه همکاری با ایران می تواند آینده روابط روسیه با دنیای اسلام را تحت تاثیر خود قرار دهد.

کسی انتظار ندارد که روسیه رسما اسلام را دین خود اعلام کند و عملا به دنیای اسلام بپیوندد چون ایمان به خدا یک تحول درونی است نه یک انتخاب و اقدام سیاسی ولی روسیه می تواند در کنار دنیای اسلام آینده بهتری را برای خود و برای فرزندان خود بوجود آورد و با توجه به نیاز انسان امروز به معنویتی که در اسلام ناب محمدی هست ،در آینده نیز یک نیرو تعیین کننده جهانی باشد.

روابط دو جانبه ایران و روسیه در این افق نیز قابل درک است. شاید قالیباف و همتای روسی او بتوانند یک چهارچوب بین المللی برای حمایت از منافع مسلمانان و مسیحیان غیر پروتستان  پیدا کنند و این چهار چوب سنگ بنای دنیای جدید قرار گیرد.

 

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.