امضای بیانیه مشترک چندی پیش رئیس جمهور چین و اعضای شورای همکاری خلیج فارس در افکار عمومی ایران بحث های مختلفی را برانگیخت و عده ای آن را بی وفایی اژدهای زرد و نزدیکی آن به اعراب و دور شدن پکن از تهران تلقی کردند .
در حالی که استقبال اخیر رئیس جمهور چین از رئیس جمهور ایران و مواضع دیروز وی و موارد مورد توافق میان طرفین نشان داد پکن بر مواضع سابق خود نسبت به تهران تاکید داشته و حفط و ارتقای رابطه با جمهوری اسلامی برای این قدرت شرقی مزیت ویژه ای دارد.
در این خصوص ذکر چند نکته لازم است ؛
۱-مزیت ژئوپلیتیکی ایران برای چین منحصر به فرد است و به جرات می توان گفت هیچ کشوری در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس چنین جایگاهی از لحاظ جغرافیایی برای سیاست خارجی چین ندارد.
به عبارت دیگر، کریدور زمینی شرق به غرب که آرزوی تاریخی شی جین پینگ است لاجرم باید از ۲ کشور ایران و ترکیه عبور کند و هیچ مسیر جایگزینی برای آن وجود ندارد.
البته ترکیه عضو ناتوست و به بلوک غرب نزدیک است ولی ایران مخالف گسترش ناتو بوده و به همین دلیل قرابت بیشتری در مواضع سیاست خارجی با پکن دارد.
۲-خبر خرید ۱۵ هزار پهپاد ساخت ایران از سوی چین که یکی از قدرت های بزرگ نظامی جهان است ، نشان داد که ایران به عنوان یک قدرت نظامی آسیایی می تواند در راهبردهای ضد غربی پکن در عرصه بین الملل نقش آفرینی کند .
هیچ بعید نیست با توجه به موفقیت های کم نظیر پهپادهای ایرانی در برابر سیستم های پدافندی غربی ، چینی ها در برنامه های غیر نظامی خود روی این پهپادهای پرشمار و نسبتا ارزان قیمت حساب کنند و احتمالا یکی از ابزارهای موثرشان برای مبارزه با چالش ها، این پرنده های کوچک اما تاثیرگذار باشد.
۳-نگاه چین به عرب های جنوب خلیج فارس صرفا اقتصادی و تجاری و در جهت فروش محصولات مختلف بدانهاست؛ لکن نگاه این کشور به ایران ، راهبردی و همه شمول بوده و جنبه های مختلف ژئوپلتیک ، اقتصادی ، صنعتی و سیاسی را شامل می شود.
۴-چین منافع مشترک و موازی پرشماری با جمهوری اسلامی دارد و همکاری های راهبردی آنها بر بستر اشتراکات فیمابین پایه گذاری شده است .
۵-موافقت با عضویت جمهوری اسلامی در پیمان شانگهای و امضای توافق راهبردی میان پکن و تهران نشان داد نگاه چین به رابطه با ایران تاکتیکی و موقتی نبوده و این کشور برای دهه های آتی روی روابط خود با این کشور حساب باز کرده است.
در پایان باید گفت مواضع اخیر شی جین پینگ ( به عنوان رئیس جمهوردومین کشور پر قدرت بزرگ جهان ) نسبت به ایران نشان داد جمهوری اسلامی ایران چنان در تثبیت و تقویت اوضاع داخلی و خارجی خود موفق بوده که کشوری در جایگاه چین، روی رابطه با آن حساب باز کرده است.